ISLEX orðabókin
Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum
veldu orðabók:
koma so info
 
framburður
 beyging
 1
 
 (koma til staðar)
 komme
 ankomme
 lestin kemur eftir nokkrar mínútur
 
 toget ankommer om nogle få minutter
 ég kom heim klukkan átta
 
 jeg kom hjem klokken otte
 gerið svo vel að koma inn
 
 værsgo at komme indenfor
 hún kom gangandi í vinnuna
 
 hun kom spadserende på arbejde
 komdu hingað kisa mín
 
 mis, mis, mis, kom her
 hann kemur aldrei of seint
 
 han kommer aldrig for sent
 2
 
 (flytja, færa)
 fallstjórn: þágufall
 sørge for at aflevere noget eller overbringe nogen noget;
 se at komme af sted
 það þarf að koma lyklunum til hennar
 
 nøglerne skal afleveres til hende
 nú þarf að koma verkefninu af stað
 
 nu må projektet sættes i gang
 koma sér <í skólann>
 
 se at komme <i skole>
 við skulum fara að koma okkur heim
 
 vi må se at komme hjem
 koma <þessu> til skila
 
 aflevere <denne besked>;
 aflevere <dette>, levere <dette> tilbage
 3
 
 (hafna)
 havne
 lande
 ramme
 boltinn kom beint í rúðuna
 
 bolden landede midt på ruden
 4
 
 (byrja)
 blive
 begynde
 það er kominn morgunn
 
 det er blevet morgen
 það var komin rigning
 
 det var begyndt at regne
 5
 
 fallstjórn: þágufall
 <þetta> kemur sér vel/illa
 
 <det> er praktisk/upraktisk
 nú kom sér vel að vera með farsíma
 
 nu var det godt at have en mobiltelefon
 hanskarnir koma sér vel við garðyrkjuna
 
 det er praktisk med handsker til havearbejdet
 koma sér vel við <hana>
 
 indynde sig hos <hende>
 6
 
 koma + að
 
 a
 
 koma að honum <þar>
 
 overraske <ham> <der>
 hann kom að henni í rúminu með öðrum manni
 
 han overraskede hende i seng med en anden mand
 b
 
 koma að <málinu>
 
 være indblandet i <sagen>
 stjórnarandstaðan hefur einnig komið að gerð frumvarpsins
 
 oppositionen har også bidraget til udformningen af lovforslaget
 koma að <þessu>
 
 komme ind på <dette>
 omtale <dette>
 ég kem að þessu síðar í erindinu
 
 jeg kommer ind på dette senere i mit foredrag
 c
 
 koma sér að <þessu>
 
 tage sig sammen til <det her>
 ég kom mér ekki að því að vaska upp
 
 jeg kunne ikke tage mig sammen til at vaske op
 koma sér að verki
 
 komme i gang
 d
 
 koma <þessu> að
 
 fallstjórn: þágufall
 gøre opmærksom på <det her>
 ég vil gjarnan koma því að að leikritið er ekki bara fyrir börn
 
 jeg vil gerne gøre opmærksom på at stykket ikke kun henvender sig til børn
 e
 
 koma langt að
 
 komme langvejsfra
 f
 
 röðin er komin að <henni>
 
 det er <hendes> tur
 <hun> står for tur
 það kemur að <henni>
 
 det er <hendes> tur
 <hun> står for tur
 það er komið að þér að búa til kaffið
 
 det er din tur til at lave kaffe
 það kemur að <þessu>
 
 det kommer til at ske
 det sker snart
 bráðum kemur að því að þakið verður málað
 
 taget skal snart males
 7
 
 koma + af
 
 fallstjórn: þágufall
 a
 
 koma <verkinu> af
 
 gøre <arbejdet> færdigt
 b
 
 koma <verkefninu> af stað
 
 begynde på <projektet>
 sætte <projektet> i gang
 koma af stað <illindum>
 
 indlede <et skænderi>
 være årsag til <splid>
 8
 
 koma + á
 
 a
 
 koma á <reglulegum fundum>
 
 fallstjórn: þágufall
 indføre <regelmæssige møder>
 reynt hefur verið að koma á jafnrétti kynjanna
 
 man har forsøgt at indføre ligestilling mellem kønnene
 b
 
 fallstjórn: þágufall
 etablere
 oprette
 starte
 koma á fót <nýrri starfsemi>
 
 etablere <en ny virksomhed>
 koma á stofn <skóla>
 
 oprette <en skole>
 koma <fyrirtækinu> á laggirnar
 
 starte <firmaet>
 c
 
 það kom á hana
 9
 
 koma + á móts við
 
 koma á móts við <þá>
 
 imødekomme <dem>
 göngustígum hefur verið fjölgað til að koma á móts við útivistarfólk
 
 der er blevet anlagt flere gangstier for at imødekomme friluftsfolket
 10
 
 koma + fram
 
 a
 
 koma fram
 
 optræde
 margar frægar hljómsveitir komu fram á tónleikunum
 
 koncerten bød på mange berømte bands
 b
 
 koma fram
 
 blive fundet
 dukke op
 stúlkan sem hvarf er komin fram
 
 pigen der forsvandt, er blevet fundet
 c
 
 <spádómurinn> kemur fram
 
 <spådommen> går i opfyldelse
 d
 
 <gallinn> kemur fram
 
 <fejlen> viser sig
 e
 
 <þetta> kemur fram <í skýrslunni>
 
 <dette> fremgår <af rapporten>
 f
 
 koma <vel> fram við <hana>
 
 behandle <hende> <pænt>
 være <venlig> mod <hende>
 forstjórinn hefur alltaf komið vel fram við starfsfólkið
 
 chefen har altid behandlet personalet pænt
 11
 
 koma + frá
 
 a
 
 koma <verkinu> frá
 
 gøre <arbejdet> færdigt
 afslutte <arbejdet>
 b
 
 koma <ráðherranum> frá
 
 afsætte <ministeren>
 fyre <ministeren>
 12
 
 koma + fyrir
 
 a
 
 <þetta> kemur fyrir
 
 <dette> sker
 <dette> indtræffer
 af hverju er sjúkrabíll hér, hvað kom fyrir?
 
 hvorfor er ambulancen her, hvad er der sket?
 <þetta> kemur fyrir <hana>
 
 <det> sker for <hende>
 <hun> kommer ud for <dette>
 það kemur stundum fyrir mig að gleyma lyklunum
 
 det sker somme tider (for mig) at jeg glemmer nøglerne
 b
 
 koma <dótinu> fyrir
 
 finde plads til <tingene>
 anbringe <tingene>
 hann átti erfitt með að koma hjólinu sínu fyrir á gangstéttinni
 
 han havde svært ved at finde en plads til cyklen på fortovet
 c
 
 koma sér fyrir
 
 indrette sig
 komme på plads
 hún er að koma sér fyrir í nýju íbúðinni
 
 hun er i gang med at indrette sig i den nye lejlighed
 d
 
 koma <vel> fyrir
 
 gøre <et godt> indtryk
 nýi ráðherrann kemur ekkert illa fyrir
 
 den nye minister gør ikke noget dårligt indtryk
 e
 
 <orðið> kemur fyrir
 
 <ordet> forekommer
 <ordet> optræder
 starfsheitið kemur fyrst fyrir á 18. öld
 
 stillingsbetegnelsen optræder første gang i det 18. århundrede
 f
 
 koma <henni> ekki fyrir sig
 
 ikke kunne huske <hende>
 ikke kunne placere <hende>
 ikke kunne komme på hvem <hun> er
 ég kem því ekki fyrir mig hvað hann heitir
 
 jeg kan ikke huske hvad han hedder
 13
 
 koma + heim
 
 <þetta> kemur heim við <útreikningana>
 
 <dette> stemmer overens med <beregningerne>
 uppgötvanir fornleifafræðinga koma heim við fornar sagnir
 
 arkæologernes fund bekræfter de gamle beretninger
 <þetta> kemur heim og saman við <það>
 
 <det> stemmer overens med <dette>
 lýsingar vitna komu heim og saman við útlit þjófsins
 
 vidnernes beskrivelser stemte overens med tyvens udseende
 14
 
 koma + inn
 
 kom inn!
 
 kom ind!
 koma <þessu> inn hjá <henni>
 
 få <hende> til at forstå <det>
 få <det> ind i <hendes> hoved
 15
 
 koma + inn á
 
 koma inn á <þetta>
 
 komme ind på <dette>
 berøre <dette>, nævne <dette>
 ráðherrann kom inn á umhverfismál í ræðu sinni
 
 ministeren berørte miljøspørgsmålene i sin tale
 16
 
 koma + í
 
 fallstjórn: þágufall
 a
 
 koma <honum> í <vanda>
 
 skabe <problemer> for <ham>
 bringe <ham> i <knibe>
 þau hafa komið sér í miklar skuldir
 
 de har stiftet stor gæld
 b
 
 koma <starfseminni> í gang
 
 få <virksomheden> op at stå
 17
 
 koma + í kring
 
 koma <þessu> í kring
 
 sørge for <dette>
 ordne <dette>
 hann kom því í kring að þeim yrði boðið í veisluna
 
 han sørgede for at de blev inviteret til festen
 18
 
 koma + með
 
 a
 
 koma með (honum)
 
 gå med (ham)
 hún ætlar að koma með mér í leikhúsið
 
 hun skal med mig i teatret
 ég ætla í gönguferð, kemur þú með?
 
 jeg skal ud at gå en tur, vil du med?
 b
 
 koma með <bókina>
 
 medbringe <bogen>
 tage <bogen> med
 allir gestirnir komu með eitthvert snarl
 
 alle gæsterne medbragte noget spiseligt
 c
 
 koma með <tillögu>
 
 komme med <et forslag>
 fremsætte <et forslag>
 einn fundarmanna kom með góða hugmynd
 
 en af mødedeltagerne kom med en god idé
 19
 
 koma + niður á
 
 a
 
 <sparnaðaraðgerðirnar> koma niður á <fötluðum>
 
 <nedskæringerne> rammer <de handicappede>
 b
 
 koma sér niður á <góða lausn>
 
 enes om <en god løsning>
 20
 
 koma + nærri
 
 koma nærri <deilunni>
 
 have andel i <striden>
 21
 
 koma + saman
 
 a
 
 <nemendur> koma saman
 
 <eleverne> mødes
 læknar spítalans komu saman til fundar
 
 sygehusets læger samledes til møde
 fjöldi manns var saman kominn í miðbænum
 
 et stort antal mennesker havde samlet sig i byens centrum
 b
 
 koma sér saman um <skipulagið>
 
 fallstjórn: þágufall
 blive enige om <organiseringen>
 nemendurnir gátu ekki komið sér saman um skemmtidagskrána
 
 eleverne kunne ikke blive enige om festens program
 c
 
 <þeim> kemur <vel> saman
 
 subjekt: þágufall
 <de> kommer <godt> ud af det med hinanden
 bræðrunum tveimur hefur alltaf komið illa saman
 
 de to brødre har aldrig kunnet enes
 d
 
 koma saman <ræðu>
 
 skrive <en tale>
 22
 
 koma + til
 
 a
 
 <verðhækkunin> kemur til af <þessu>
 
 <prisstigningen> skyldes <dette>
 hvað kemur til?
 
 hvordan kan det være?
 hvad kan det skyldes?
 hvað kemur til að hann er orðinn svona hógvær?
 
 hvordan kan det være at han er blevet så beskeden?
 b
 
 koma til
 
 få det bedre
 komme sig
 gróðurinn er allur að koma til eftir veturinn
 
 planterne er ved at komme sig efter vinteren
 c
 
 koma til
 
 blive til
 blive dannet
 hún hefur kosið flokkinn eftir að hann kom til
 
 hun har stemt på partiet siden det blev dannet
 koma til sögunnar
 
 blive opfundet
 komme ind i billedet
 skrifað var á skinn áður en pappír kom til sögunnar
 
 inden man fik papir, skrev man på pergament
 d
 
 koma til með að <iðrast þessa>
 
 komme til at <fortryde dette>
 við komum til með að bjóða upp á hvalaskoðun í sumar
 
 vi vil tilbyde hvalsafari i sommer
 e
 
 þykja/finnast <mikið> til koma
 
 være <meget> imponeret
 þau skoðuðu safnið en fannst heldur lítið til koma
 
 de besøgte museet, men var ikke imponeret
 f
 
 það kemur til <átaka>
 
 der opstår <kamp>
 það kom til slagsmála fyrir utan krána
 
 der opstod slagsmål uden for værtshuset
 23
 
 koma + til móts við
 
 koma til móts við <hana>
 
 imødekomme <hende>
 reynt er að koma til móts við kröfur neytenda
 
 man forsøger at imødekomme forbrugernes krav
 24
 
 koma + undan
 
 fallstjórn: þágufall
 a
 
 koma <peningunum> undan
 
 begå underslæb
 tiltuske sig <pengene>
 stjæle <pengene>
 b
 
 koma sér undan <verkinu>
 
 unddrage sig <arbejdet>
 smyge sig uden om <arbejdet>
 ráðherrann kom sér undan því að svara spurningunni
 
 ministeren undveg at svare på spørgsmålet
 25
 
 koma + upp
 
 a
 
 sólin/tunglið kemur upp
 
 solen/månen står op
 b
 
 <krókusarnir> koma upp
 
 <krokusserne> titter op af jorden
 c
 
 koma sér upp <vinnustofu>
 
 indrette <et atelier/værksted>
 íbúar héraðsins hafa komið sér upp félagsheimili
 
 områdets beboere har fået et forsamlingshus op at stå
 områdets beboere har opført et forsamlingshus
 d
 
 það kemur upp <ný staða>
 
 der opstår <en ny situation>
 við hringjum í húsvörðinn ef eitthvert vandamál kemur upp
 
 vi ringer til viceværten/pedellen hvis der opstår problemer
 26
 
 koma + upp á
 
 það kemur <ekkert> upp á
 
 der sker <ingenting>
 <alt> er som det plejer
 kom nokkuð upp á meðan ég var í burtu?
 
 er der sket noget mens jeg har været væk?
 27
 
 koma + upp um
 
 koma upp um <þjófinn>
 
 afsløre <tyven>
 28
 
 koma + út
 
 a
 
 <bókin> kemur út
 
 <bogen> udkommer
 b
 
 <þetta> kemur <einkennilega> út
 
 <det> ser <mærkeligt> ud
 ljósmyndin kom vel út á prenti
 
 billedet så godt ud på tryk
 29
 
 koma + út úr
 
 <verslunin> kemur <vel> út úr <könnuninni>
 
 <butikken> klarer sig <godt> i <undersøgelsen>
 30
 
 koma + við
 
 a
 
 koma við <þetta>
 
 røre ved <dette>
 røre <dette>
 það er bannað að koma við listaverkin
 
 det er ikke tilladt at røre ved kunstværkerne
 det er forbudt at berøre kunstværkerne
 b
 
 koma við <þar>
 
 slå et smut forbi <der>
 lægge vejen forbi <der>
 hún kom við í banka á leiðinni heim
 
 hun slog et smut forbi banken på vej hjem
 hun gik i banken på vej hjem
 c
 
 <þetta> kemur <þér> ekki við
 
 <det her> kommer ikke <dig> ved
 <det her> angår ikke <dig>
 31
 
 koma + yfir
 
 a
 
 hvað kom yfir <hana>?
 
 hvad stak <hende>?
 hvad gik der af <hende>?
 ég veit ekki hvað kom yfir mig en ég byrjaði að æpa
 
 jeg ved ikke hvad der gik af mig, men jeg begyndte at skrige
 b
 
 andinn kemur yfir <hana>
 
 ånden er over <hende>
 ånden kommer over <hende>
  
 koma í veg fyrir <innbrot>
 
 forhindre <indbrud>
 forebygge <indbrud>
 komast, v
© Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum, Árnagarði við Suðurgötu, 101 Reykjavík