ISLEX - ordboka
Árni Magnússon-instituttet for islandske studiar
vel ordbok:
fara v info
 
uttale
 bøying
 1
 
 (fara burt)
 dra av stad
 
 køyra
 lestin fer eftir 10 mínútur
 
 toget går om ti minutt
 við fórum heim eftir tónleikana
 
 me drog/gjekk heim etter konserten
 þau fóru inn í búðina
 
 dei gjekk inn i butikken
 hann fer til útlanda í næstu viku
 
 han dreg utanlands neste veke
 fara erindisleysu
 
 gå til inga nytte
 gå med uforretta sak
 fara ferða sinna
 
 flytta seg omkring
 hún fer allra sinna ferða fótgangandi
 
 ho går alltid til fots dit ho skal
 fara leiðar sinnar
 
 dra av stad;
 gå sin veg
 2
 
 (athafna sig)
 te seg på ein eller annan måte
 farðu varlega í kvöld
 
 ver varsam i kveld
 fara huldu höfði
 
 opptre anonymt
 ikkje gje seg til kjenne
 fara sér hægt
 
 ta det med ro
 3
 
 (enda)
 
 enda
 slutta
 hvernig fór fótboltaleikurinn?
 
 korleis enda fotballkampen?
 korleis gjekk det på fotballkampen?
 allt fór vel á endanum
 
 alt enda godt
 alt gjekk godt til slutt
 fara flatt á <viðskiptunum>
 
 gjera ein dårleg <handel>
 4
 
 (passa við)
 objekt: dativ
 kle
 vera kledeleg
 þessi litur fer þér vel
 
 den fargen kler deg godt
 5
 
 (hæfa)
 passa
 høva
 málverkið fer vel á þessum vegg
 
 målverket høver godt på den veggen
 6
 
 (háttarsögn með nafnhætti: byrja)
 byrja
 begynna
 það fór að rigna
 
 det byrja å regna
 mér var farið að leiðast
 
 eg hadde begynt å kjeda meg
 hundurinn fór að gelta
 
 hunden byrja å gøy
 7
 
 (háttarsögn með lýsingarhætti nútíðar, um framvindu)
 bli
 veðrið fer hlýnandi
 
 det blir varmare
 sjúklingnum fór smám saman batnandi
 
 pasienten blei betre etter kvart
 8
 
 (í samböndum blótsyrða)
 dra
 fari það kolað
 
 det var som berre pokker
 fari <hún> norður og niður
 
 <ho> kan dra dit peparen gror
 <ho> kan dra pokker i vald
 <ho> kan ryka og reisa
 fari <hann> til fjandans
 
 <han> kan dra til helvete
 9
 
 fara + að
 
 a
 
 fara <svona> að <þessu>
 
 gjera <det> <på den måten>
 bera seg <slik> åt
 hvernig fer maður að því að skipta um dekk?
 
 korleis gjer ein når ein skal skifta dekk?
 þú fórst ekki rétt að þessu
 
 du gjorde det ikkje på rett måte
 b
 
 fara vel að <honum>
 
 fara vel med <han>
 c
 
 fara að <reglunum>
 
 følgja <reglane>
 10
 
 fara + aftur
 
 subjekt: dativ
 <öllu> fer aftur
 
 <allting> blir verre
 <alt> versnar
 hann segir að heiminum fari stöðugt aftur
 
 han seier at verda stadig går i feil retning
 <henni> fer aftur
 
 det går tilbake med <henne>
 11
 
 fara + á
 
 a
 
 það fer vel á <þessu>
 
 <det> passar godt/bra
 það fer vel á því að hafa rauðvín með matnum
 
 det passar godt med raudvin til maten
 b
 
 fara á hausinn/höfuðið
 
 gå konkurs
 12
 
 fara + á bak við
 
 fara á bak við <hana>
 
 gå bak ryggen på <henne>
 13
 
 fara + á mis við
 
 fara á mis við <menntun>
 
 gå glipp av sjansen til å få <utdanning>
 ikkje få høve til <utdanning>
 14
 
 fara + eftir
 
 fara eftir <reglunum>
 
 følgja <reglane>
 hún fór alveg eftir leiðbeiningunum
 
 ho følgde bruksrettleiinga nøye
 15
 
 fara + fjarri
 
 subjekt: dativ
 <þessu> fer fjarri
 
 <det> er langt frå
 því fer fjarri að við höfum gert eitthvað ólöglegt
 
 me har langt frå gjort noko ulovleg
 me har slett ikkje gjort noko ulovleg
 16
 
 fara + fram
 
 a
 
 subjekt: dativ
 <nemandanum> fer fram
 
 <eleven> gjer framsteg
 skólanum hefur farið fram í alþjóðlegum samanburði
 
 skulen kjem no betre ut i internasjonale samanlikningar
 b
 
 <útskriftin> fer fram <í stóra salnum>
 
 <eksamensfesten> går føre seg <i den store salen>
 c
 
 meðan þessu fór fram
 
 samtidig med dette
 på same tid som dette
 17
 
 fara + fram á
 
 fara fram á <kauphækkun>
 
 be om <lønsauke>
 krevja <lønsauke>
 18
 
 fara + fram hjá
 
 <þetta> fer fram hjá <honum>
 
 <det> legg <han> ikkje merke til
 <det> fangar ikkje merksemda <hans>
 <det> går <han> hus forbi
 það fór alveg fram hjá mér hvaða dag hann nefndi
 
 eg fekk ikkje tak i kva for ein dag han snakka om
 það hefur vart farið fram hjá neinum að jólin nálgast
 
 det har vel ikkje unngått nokon at jula nærmar seg
 19
 
 fara + fram úr
 
 a
 
 fara fram úr (bílnum)
 
 køyra forbi
 það er bannað að fara fram úr hérna
 
 forbikøyring er forbode her
 b
 
 <þetta> fer fram úr <mínum> björtustu vonum
 
 <det> er mykje meir/betre enn <eg> hadde håpa
 <det> overstig dei høgste forventningane <mine>
 20
 
 fara + frá
 
 a
 
 fara frá
 
 flytta seg
 gå til sides
 geturðu farið frá, ég þarf að komast inn
 
 kan du flytta deg så eg får komma inn
 b
 
 fara frá <henni>
 
 gå frå <henne>
 21
 
 fara + fyrir
 
 a
 
 fara fyrir <hópnum>
 
 leia <gruppa>
 reyndasti maðurinn fór fyrir leiðangrinum
 
 den mest erfarne var leiar for ekspedisjonen
 b
 
 það fer <mikið> fyrir <ísskápnum>
 
 <kjøleskåpet> tek <stor> plass
 það fer <lítið> fyrir <vilja til sátta>
 
 <viljen til forsoning> er ikkje påtakeleg
 c
 
 það fór illa fyrir <henni>
 22
 
 fara + hjá
 
 a
 
 fara hjá sér
 
 bli brydd
 bli flau
 hún fór hjá sér þegar hann horfði á hana
 
 ho blei brydd då han såg på henne
 b
 
 það fer ekki hjá <þessu>
 
 <det> er uunngåeleg
 <det> er ikkje til å unngå
 það fór ekki hjá því að sagan bærist út
 
 det var ikkje til å unngå at ryktet spreidde seg
 23
 
 fara + í
 
 a
 
 fara í <peysu>
 
 ta på seg <(ein) genser>
 farðu nú í skóna, við ætlum út
 
 ta nå på deg skorne, me skal ut
 b
 
 fara í vinnuna
 
 gå på jobben
 fara í <samkvæmi>
 
 gå i selskap
 c
 
 það fer <mikill tími> í <þetta>
 
 det går med <mykje tid> til <dette>
 allur dagurinn fór í að gera hreint
 
 heile dagen gjekk med til å gjera reint
 d
 
 <þessi hávaði> fer í mig
 
 <dette bråket> går meg på nervane
 <dette bråket> irriterer meg
 <maturinn> fer <vel> í mig
 
 eg kjenner meg <vel> av <maten>
 24
 
 fara + í kringum
 
 fara í kringum <lögin>
 
 omgå <lova>
 25
 
 fara + í sundur
 
 <bandið> fer í sundur
 
 <snora> går av
 26
 
 fara + með
 
 a
 
 fara illa með <bílinn>
 
 stella stygt med <bilen>
 fara vel með <hjólið>
 
 stella pent med <sykkelen>
 b
 
 fara með heilsuna
 
 øydeleggja helsa
 hann fer með heilsuna ef hann heldur áfram að drekka
 
 han øydelegg helsa dersom han held fram med å drikka
 c
 
 fara með <hana> <þangað>
 
 ta <henne> med <dit>
 hann fór með börnin í dýragarðinn
 
 han tok barna med seg i dyrehagen
 ég ætla að fara með stólinn til bróður míns
 
 eg skal ta stolen med til bror min
 d
 
 fara með <henni> <þangað>
 
 dra <dit> saman med <henne>
 ha fylgje med <henne> <dit>
 viltu fara með mér á listasafnið?
 
 vil du bli med på kunstmuseet?
 e
 
 fara með <kvæðið>
 
 framføra <diktet>
 lesa opp <diktet>
 f
 
 fara með <umboð ráðherra>
 
 representera <statsråden>
 g
 
 þarna fórstu með það
 
 det var verre
 nå må du gje deg!
 27
 
 fara + ofan af
 
 fara ekki ofan af <skoðun sinni>
 
 ikkje endra <oppfatning>
 28
 
 fara + saman
 
 a
 
 <þetta tvennt> fer <vel> saman
 
 <dei to (tinga/fenomena)> høver <godt> i hop
 húsgögnin í stofunni fara einstaklega vel saman
 
 møbla i stova høver særs godt i hop
 akstur og áfengi fer ekki saman
 
 køyring og alkohol høyrer ikkje saman
 b
 
 <þetta tvennt> fer saman
 
 <desse to (fenomena/tinga)> heng saman
 <desse to (fenomena/tinga)> går hand i hand
 vændi og fíkniefni fara oft saman
 
 prostitusjon og narkotika går ofte hand i hand
 29
 
 fara + um
 
 a
 
 fara um <veginn>
 
 ta turen <den vegen>
 fjölmargir ferðamenn fara um þjóðgarðinn
 
 mange turistar tek turen til nasjonalparken
 b
 
 fara um koll
 
 velta, falla/detta over ende
 blómavasinn fór um koll
 
 blomstervasen velta
 c
 
 það fer <vel> um <mig>
 
 <eg> har det <bra>
 <eg> har det <hyggeleg>
 það fór vel um okkur á hótelinu
 
 me hadde det bra/hyggeleg på hotellet
 d
 
 það fer um <mig>
 
 <eg> kjenner uhygge
 30
 
 fara + utan
 
 dra utanlands
 31
 
 fara + úr
 
 fara úr
 
 kle av seg, ta av seg
 fara úr <peysunni>
 
 ta av seg <genseren>
 gestir eru beðnir að fara úr skónum
 
 dei frammøtte blir bedne om å ta av seg skorne
 32
 
 fara + út
 
 a
 
 fara út
 
 dra utanlands
 b
 
 fara út að borða
 
 gå ut og eta
 gå på restaurant
 fara út að skemmta sér
 
 gå på byen
 gå ut
 33
 
 fara + út í
 
 a
 
 fara út í <verslunarrekstur>
 
 gå i gang med <forretningsdrift>
 b
 
 fara út í <smáatriði>
 
 gå inn på <detaljane>
 það er ekki tími til að fara út í einstök atriði samningsins
 
 det er ikkje tid til å gå inn på detaljar i avtalen
 34
 
 fara + út úr
 
 fara <vel> út úr <viðskiptunum>
 
 gjera <ein god handel>
 mörg fyrirtæki fóru illa út úr lántökum sínum
 
 mange verksemder fekk problem på grunn av låna sine
 35
 
 fara + við
 
 <skórnir> fara <vel> við <buxurnar>
 
 <skorne> høver <godt> i hop med <buksene>
 36
 
 fara + yfir
 
 fara yfir <verkefnin>
 
 retta <oppgåvene>
 gå igjennom <oppgåvene>
 það þarf að fara aftur yfir útreikningana
 
 ein må gjennomgå berekningane ein gong til
 37
 
 fara + yfir í
 
 fara yfir í <heilsufæði>
 
 gå over til <helsekost>
 38
 
 fara + yfir um
 
 fara yfir um
 
 bli galen
 gå frå vitet
 farast, v
 farinn, adj
© Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum, Árnagarði við Suðurgötu, 101 Reykjavík