ISLEX - ordboka
Árni Magnússon-instituttet for islandske studiar
vel ordbok:
ganga v info
 
uttale
 bøying
 1
 
 (fara á fótunum)
 
 spasera
 hún gengur alltaf í skólann
 
 ho går alltid til skolen
 barnið er byrjað að ganga
 
 barnet har byrja å gå
 við göngum oft okkur til hressingar
 
 me går ofte ein forfriskande tur
 hermennirnir gengu í takt
 
 soldatane gjekk i takt
 soldatane marsjerte
 gekkst þú ekki á jökulinn?
 
 gjekk du ikkje opp på breen?
 ganga um gólf
 
 gå fram og tilbake i rommet
 2
 
 (um vél o.fl.)
 
 fungera
 virka
 gamla úrið gengur ennþá
 
 det gamle uret går ennå
 3
 
 (um samgöngutæki)
 
 bátur gengur reglulega út í eyna
 
 det går rutebåt til øya
 strætó hættir að ganga á miðnætti
 
 det går ingen buss etter midnatt
 4
 
 ganga langt
 
 gå langt
 hún gengur of langt í þjálfun líkamans
 
 ho går for langt når det gjeld fysisk trening
 5
 
 (um framvindu)
   (gå føre seg eller utvikla seg på ein bestemd måte:)
 
 a
 
 subjekt: nominativ
 hvernig gengur?
 
 korleis/kor går det?
 verkið hefur gengið ágætlega
 
 arbeidet har gått bra
 hreinsunarstarfið gekk vel
 
 oppryddingsarbeidet gjekk bra
 b
 
 subjekt: dativ
 honum gekk vel í prófinu
 
 det gjekk bra for han til eksamen
 han gjorde det bra til eksamen
 hvernig gengur þér?
 
 korleis går det for deg?
 mér gengur hægt með ritgerðina
 
 det går tregt med oppgåva mi
 6
 
 gå an
 það gengur ekki að hann mæti alltaf of seint
 
 det går ikkje an at han alltid kjem for seint
 7
 
 ganga + að
 
 ganga að eiga <hana>
 ganga að <skilmálunum>
 
 akseptera <vilkåra>
 8
 
 ganga + af
 
 það gengur <hálfur metri> af
 
 det blir <ein halv meter> til overs
 það gekk ekki einn biti af steikinni
 
 det blei ikkje noko til overs av steika
 ganga af <honum> dauðum
 
 ta livet av <han>
 hann er að ganga af mér dauðri með þessum kvörtunum
 
 han tar snart livet av meg med all den klaginga
 9
 
 ganga + aftur
 
 ganga aftur
 
 gå att
 spøkja
 10
 
 ganga + á
 
 a
 
 ganga á <hana>
 
 konfrontera <henne> med noko
 stilla <henne> pågåande spørsmål
 b
 
 ganga á <birgðirnar>
 
 tæra på <lageret>
 bruka av <det oppsparte>
 það gengur á <eldsneytið>
 
 <brenselet> tar slutt
 c
 
 það gengur <mikið> á
 
 det er mykje som går føre seg;
 det er stor ståhei
 hvað gengur hér á?
 
 kva er det som går føre seg her?
 það gekk mikið á í íþróttahöllinni á laugardaginn
 
 det var stor aktivitet i idrettshallen på laurdag
 11
 
 ganga + (á) eftir
 
 ganga á eftir <honum>
 
 a
 
 følgja i fotspora <hans>
 b
 
 masa på <han> (om noko)
 pressa <han>
 ég þurfti ekki að ganga lengi á eftir henni að koma með mér í leikhús
 
 eg trong ikkje å masa lenge på henne for å få henne med på teater
 12
 
 ganga + á milli
 
 ganga á milli <þeirra>
 
 gå imellom <dei>
 skilja <dei> frå kvarandre
 13
 
 ganga + eftir
 
 <þetta> gengur eftir
 
 <det> blir noko av
 <det> går i oppfylling
 hana hafði lengi dreymt um að fara til Sviss og það gekk eftir
 
 draumen hennar hadde lenge vore å reisa til Sveits, og den gjekk i oppfylling
 14
 
 ganga + fram
 
 a
 
 ganga hart fram
 
 stå hardt på
 foreldrarnir gengu hart fram í því að leikvöllurinn yrði lagfærður
 
 foreldra stod hardt på for å få leikeplassen sett i stand
 b
 
 <þetta> nær fram að ganga
 
 <det> kjem til å gå igjennom
 frumvarpið náði ekki fram að ganga
 
 proposisjonen gjekk ikkje igjennom
 c
 
 <nesið> gengur fram <í fjörðinn>
 
 <neset> stikk ut <i fjorden>
 15
 
 ganga + fram af
 
 ganga fram af <henni>
 
 sjokkera <henne>
 hann gekk fram af mér með þessu tali
 
 språkbruken hans sjokkerte meg
 16
 
 ganga + fram hjá
 
 ganga fram hjá <honum>
 
 neglisjera <han>
 vraka <han>
 þegar skáldverk eru tilnefnd má ekki ganga fram hjá þessum ágæta höfundi
 
 denne framifrå forfattaren må ikkje utelatast når ein nominerer til litteraturpris
 17
 
 ganga + frá
 
 a
 
 ganga frá
 
 ordna
 rydde opp
 við gengum frá eftir matinn
 
 me rydda av etter maten
 það á eftir að ganga frá í eldhúsinu
 
 det har ikkje blitt rydda opp på kjøkenet ennå
 ganga frá <þessu>
 
 ordna <det>
 leggja/setja <det> på plass;
 gjera <det> ferdig
 hann gekk vel frá verkfærunum
 
 han heldt god orden på verktøyet
 han sette/la verkkøyet omhyggeleg på plass
 hún gekk frá pappírunum eftir sig
 
 ho sette/la papira på plass etter seg
 ho ordna papira etter seg
 það á eftir að ganga frá samningnum
 
 avtalen er ikkje på plass ennå
 festið saman peysuna og gangið frá öllum endum
 
 sy saman delane av kofta/genseren og fest alle lause trådar
 frágenginn, adj
 ganga frá lausum endum
 
 samla alle lause trådar
 b
 
 ganga frá <honum>
 
 slå <han> ned i skorne
 leggja <han> i bakken
 18
 
 ganga + fyrir
 
 ganga fyrir (öðrum)
 
 ha prioritet
 ha førsterett
 koma først
 nemendur með góðar einkunnir ganga fyrir
 
 elevar med gode karakterar har førsterett
 þau létu baðherbergið ganga fyrir öðrum innréttingum
 
 dei prioriterte badet då dei innreidde huset
 19
 
 ganga + í
 
 a
 
 ganga í <svona fötum>
 
 gå med <slike klede>
 gå kledd <slik>
 hún gengur alltaf í gallabuxum
 
 ho går alltid i olabukser
 ho har alltid jeans på seg
 b
 
 ganga í <málið>
 
 ta seg av <saka>
 ta tak i <saka>
 20
 
 ganga + í gegnum
 
 ganga í gegnum <erfiða reynslu>
 
 gå igjennom <ei vanskeleg tid>
 gjera <ei vanskeleg røynsle>
 hann hefur þurft að ganga í gegnum margt um dagana
 
 han har måtta gjennomgå mykje i livet
 21
 
 ganga + nærri
 
 ganga nærri sér
 
 (mest) sprengja seg
 pressa seg det ein kan
 hann hefur gengið mjög nærri sér með allri þessari vinnu
 
 han har mest sprengt seg på alt det arbeidet
 22
 
 ganga + til
 
 <honum> gengur gott eitt til
 
 <han> gjer det i beste meining
 hvað gengur <henni> til?
 
 kva meiner <ho> med det?
 hver var þessi maður og hvað gekk honum til?
 
 kven var den mannen, og kva var det han ville?
 23
 
 ganga + um
 
 ganga <hljóðlega> um (húsið)
 
 gå <stilt> omkring (i huset)
 gestir eru beðnir að ganga snyrtilega um
 
 gjester er bedne om å rydde (og gjera reint) etter seg
 24
 
 ganga + upp
 
 <dæmið> gengur upp
 
 <reknestykket> går opp
 það var erfitt að láta rekstrarreikningana ganga upp
 
 det var vanskeleg å få driftsrekneskapen til å stemma
 <þetta> gengur (ekki) upp
 
 <det> går ikkje
 það gengur ekki upp að allir séu í fríi í júlí
 
 det går ikkje at alle tar ferie i juli
 25
 
 ganga + út
 
 <varningurinn> gengur út
 
 <varene> blir selde
 26
 
 ganga + út á
 
 <kenningin> gengur út á <þetta>
 
 <teorien> går ut på <det>
 27
 
 ganga + út frá
 
 ganga út frá <þessu>
 
 gå ut frå <det>
 rekna med <det>
 námsefnið gengur út frá vissri kunnáttu nemenda
 
 læremidla krev ein del forkunnskapar hjå elevane
 28
 
 ganga + úti
 
 ganga úti
 
 gå ute (om sauer og hestar vinterstid)
 hestarnir ganga úti
 
 hestane går ute
 29
 
 ganga + yfir
 
 a
 
 <óveðrið> gengur yfir
 
 <uvêret> legg seg
 <uvêret> går over
 þeir fóru ekki út fyrr en veðrið var gengið yfir
 
 dei gjekk ikkje ut før vêret hadde lagt seg
 b
 
 <flóðbylgja> gengur yfir <landið>
 
 <ei flodbølgje> skyl inn over <landet>
 c
 
 það gekk (alveg) yfir <mig>
 
 <eg> blei forferda
 <eg> blei sjokkert
 gangast, v
 genginn, adj
 gangandi, adj
© Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum, Árnagarði við Suðurgötu, 101 Reykjavík