| |
uttale |
| | beyging |
| | 1 |
| |
| | (stjórna) | | | objekt: dativ | | | bestemma | | | forstjórinn ræður öllu í fyrirtækinu | | |
| | direktøren bestemmer alt i bedrifta |
| | | ég ræð vinnutíma mínum | | |
| | eg bestemmer sjølv når eg jobbar |
| | | þú mátt ráða hvað verður í matinn | | |
| | du får bestemma kva me skal ha til middag |
| | | við ráðum ekki veðrinu | | |
| | me rår ikkje over vêret |
| | | ráða engu um <þetta> | | |
| | ikkje rå over <det> | | | gjaldkerinn ræður engu um starfsemi bankans | | |
| | kasseraren rår ikkje over bankdrifta |
|
| | | ráða ferðinni | | |
| | bestemma ferda | | | hann lét hestinn ráða ferðinni | | |
| | han lét hesten bestemma ferda |
|
| | | ráða lögum og lofum | | |
| | herska, styra | | | herforingjar ráða lögum og lofum í landinu | | |
| | generalane sit på makta i landet |
|
| | | ráða ríkjum | | |
| | regjera, herska, styra | | | konungurinn réð ríkjum í Noregi | | |
| | i Noreg herska kongen |
|
| | | ráða úrslitum | | |
| | avgjera, vedta | | | við keyptum hornsófann, liturinn á honum réð úrslitum | | |
| | me kjøpte hjørnesofaen, fargen var utslagsgjevande |
|
| | | þú rétt ræður því | | |
| | du skulle berre våga | | | þú rétt ræður hvort þú segir frá þessu! | | |
| | du skulle berre våga å fortelja det! |
|
|
|
| | 2 |
| |
| | (ráðleggja) | | | objekt: dativ | | | rå, anbefala | | | ég réð honum að fara til læknis | | |
| | eg rådde han til å gå til legen |
| | | ráða <honum> frá <þessu> | | |
| | rå <han> frå <det> | | | hann ræður mér frá að fara í langa sjóferð | | |
| | han rår meg frå å dra på ein lang seglas |
|
|
|
| | 3 |
| |
| | (ráða til starfa) | | | objekt: akkusativ | | | tilsetja | | | skólinn ætlar að ráða fjóra nýja kennara | | |
| | skulen kjem til å tilsetja fire nye lærarar |
| | | hún réð sig sem þernu hjá drottningunni | | |
| | ho blei tilsett som ny hoffdame hos dronninga |
| | | ráða <hana> í vinnu | | |
| | tilsetja <henne> |
| | | ráða <fólk> til starfa | | |
| | tilsetja <personale> |
|
|
| | 4 |
| |
| | (um þraut o.fl.) | | | objekt: akkusativ | | | løysa, tyda, finna svar | | | hann gat ekki ráðið gátuna | | |
| | han kunne ikkje løysa gåta |
| | | hún ræður stundum drauma fyrir fólk | | |
| | av og til tyder ho draumane til folk |
| | | ráða í <skriftina> | | |
| | tyda <skriften> |
|
|
| | 5 |
| |
| | objekt: akkusativ | | | ráða <þetta> af <orðum hans> | | |
| | tolka <orda hans> på <den måten> |
|
|
| | 6 |
| |
| | ráða sér ekki | | |
| | ikkje klara å styra seg | | | börnin réðu sér ekki fyrir gleði | | |
| | barna heldt på å gå ut av sitt gode skinn av glede |
|
|
|
| | 7 |
| |
| | ráða + af | | |
| | objekt: akkusativ | | | ráða <hann> af dögum | | |
| | ta <han> av dage | | | myrda <han> | | | forsetinn var ráðinn af dögum árið 1980 | | |
| | presidenten blei myrda i 1980 |
|
|
|
|
| | 8 |
| |
| | ráða + fram úr | | |
| | ráða fram úr <erfiðleikunum> | | |
| | finna ei løysing på <problema> |
|
|
|
| | 9 |
| |
| | ráða + fyrir | | |
| | ráða fyrir <landinu> | | |
| | styra <landet> | | | rå over <riket> | | | Spánverjar réðu fyrir miklum flota | | |
| | spanjolane rådde over ein stor flåte |
|
|
|
|
| | 10 |
| |
| | ráða + við | | |
| | ráða við <andstæðinginn> | | |
| | halda styr på <motstandaren> | | | hann ræður vel við hinn strákinn og er ekkert hræddur | | |
| | han taklar fint den andre guten og er absolutt ikkje redd |
|
| | | ráða við <starfið> | | |
| | meistra <jobben> | | | nemendurnir ráða ekki við svona erfið dæmi | | |
| | elevane greier ikkje så store reknestykke |
|
|
|
|
| | 11 |
| |
| | ráða + yfir | | |
| | hafa yfir að ráða/ráða yfir <góðum tækjabúnaði> | | |
| | ha godt <teknisk utstyr> til rådigheit | | | hún ræður yfir miklum auðæfum sem aðalerfinginn | | |
| | som hovudarving disponerer ho over ein stor formue |
| | | fyrirtækið ræður yfir frábæru starfsfólki | | |
| | verksemda har svært gode folk til rådvelde |
|
|
|
|
| | ráðast, v |
| | ráðinn, adj |
| | ráðandi, adj |