ISLEX - ordboka
Árni Magnússon-instituttet for islandske studiar
vel ordbok:
eiga v info
 
uttale
 bøying
 objekt: akkusativ
 1
 
 (vera eigandi)
 ha, eiga
 hann á hús og bíl
 
 han har hus og bil
 þau eiga mikla peninga
 
 dei har mykje pengar
 hann átti litla prentsmiðju
 
 han åtte eit lite trykkjeri
 við eigum enga mynd af henni
 
 me har ikkje noko bilete av henne
 þú mátt eiga þessa bók
 
 du kan få denne boka
 2
 
 (eiga fjölskyldu o.þ.h.)
  (om slektningar og nære relasjonar)
 ha
 hún á tvo bræður
 
 ho har to brør
 þau eiga fjögur börn
 
 dei har fire barn
 3
 
 (fæða barn)
 , føda,
 hún átti drenginn um nóttina
 
 ho fødde guten om natta
 guten hennar vart fødd om natta
 4
 
 (eiga aðild)
 vera, ha
 eiga þátt í <verkefninu>
 
 vera involvert i <prosjektet>
 ta del i <prosjektet>
 hann á eflaust þátt í bankaráninu
 
 han har utan tvil vore delaktig i bankranet
 eiga hlut að máli
 
 vera part i saka
 eiga frumkvæði(ð) að <hugmyndinni>
 
 vera opphavsmann til <ideen>
 eiga möguleika á <fjárstyrk>
 
 ha sjanse til å <få økonomisk støtte>
 eiga upptökin að <þessum ráðagerðum>
 
 stå bak <desse planane>
 <þeir> eiga <ýmislegt> sameiginlegt
 
 <dei> har <litt av kvart> til felles
 5
 
 objekt: dativ + akkusativ
 eiga sér <draum>
 
 ha ein <draum>
 ég á mér þá von að geta flutt í sveitina
 
 eg drøymer om å flytta på landet
 eg har ein draum om å flytta på bygda
 6
 
 láta <hana> eiga sig
 
 oversjå <henne>
 ikkje bry seg om <henne>
 la <henne> vera i fred
 þegar stelpan er með frekju læt ég hana eiga sig
 
 når jenta er obstanasig, overser eg henne
 láta <þetta> eiga sig
 
 la <det> stå
 la <det> (berre) vera
 látum uppvaskið bara eiga sig þangað til á morgun
 
 me lèt oppvasken berre stå til i morgon
 7
 
 eiga <þetta> skilið
 
 fortena <dette>
 <hann> má eiga það
 
 det skal <han> ha
 8
 
 (táknar skyldu)
   (modalt hjelpeverb ved plikt eller oppmoding)
 skulla, måtta, burda
 hann á að mæta í vinnuna klukkan átta
 
 ha må stilla på jobb klokka åtte
 hún á að búa til kaffið í dag
 
 ho skal trakta kaffien i dag
 det er hennar tur til å laga kaffi i dag
 við eigum að loka öllum gluggum
 
 me må lukka alle vindauga
 ætti ég að biðja hana afsökunar?
 
 burde eg be henne om orsaking?
 9
 
 (táknar óvissu)
   (modalt hjelpeverb når noko er usikkert)
 skulla
 hann á að heita besti vinur minn!
 
 og han skal liksom vera den beste vennen min!
 hvað eiga þessar myndir að tákna?
 
 kva skal desse bileta førestilla?
 hún á að hafa stolið bílnum og skemmt hann
 
 ho skal ha stole bilen og øydelagt han
 10
 
 eiga + að
 
 a
 
 eiga <hana> að
 
 ha <henne> (å støtta seg til)
 kunna gå til <henne>;
 vera i familie med <henne>
 við eigum hana að ef við lendum í vandræðum
 
 me kan venda oss til henne om me får problem
 b
 
 vera eins og <hún> á að sér að vera
 
 hann var daufari en hann átti að sér að vera
 11
 
 eiga + eftir
 
 eiga eftir að <vökva blómin>
 
 ha igjen å <vatna blomstrane>
 eiga eftir <tvo kafla>
 
 ha <to kapittel> igjen
 í lok mánaðarins átti hann næstum ekkert eftir af kaupinu sínu
 
 mot slutten av månaden hadde han nesten ikkje noko att av lønna si
 12
 
 eiga + fyrir
 
 eiga fyrir <nýjum skóm>
 
 ha råd til <nye sko>
 hann er svo blankur að hann á ekki fyrir bíómiða
 
 han er så blakk at han ikkje har råd til å gå på kino
 13
 
 eiga + heima
 
 eiga heima <í Osló>
 
 bu i <Oslo>
 halda til i <Oslo>
 eiga (ekki) heima <þarna>
 
 (ikkje) passa inn <der>
 (ikkje) høyra heime <der>
 svona ljótur sófi á ekki heima í svona flottri stofu
 
 ein slik stygg sofa passar ikkje inn i ei så fin stove
 14
 
 eiga + hjá
 
 eiga <100 krónur> hjá <henni>
 
 ha <100 kroner> til gode hos <henne>
 15
 
 eiga + inni
 
 eiga inni <ógreidd laun>
 
 ha <lønn> til gode
 við eigum inni heimboð hjá henni
 
 ho skuldar oss ein invitasjon
 me har ein invitasjon til gode hos henne
 16
 
 eiga + í
 
 a
 
 eiga í <vandræðum>
 
 ha <problem>
 þeir áttu í erfiðleikum með að fá bankalán
 
 dei hadde problem med å få banklån
 b
 
 eiga í <ófriði>
 
 liggja i <strid>
 vera i <konflikt>
 þau hafa átt í deilu við nágrannana
 
 dei har vore i konflikt med naboane
 c
 
 eiga <hlut> í <fyrirtækinu>
 
 ha <del> i <firmaet>
 vera medeigar i <firmaet>
 hún átti ekkert í húsnæðinu sem hún bjó í
 
 ho åtte ikkje bustaden ho budde i
 ho var ikkje parteigar i huset der ho budde
 d
 
 eiga í sig og á
 
 ha så ein klarar seg
 ha nok til mat og klede
 17
 
 eiga + með
 
 a
 
 eiga <erfitt> með <þetta>
 
 ha <problem> med <dette>
 ha <vanskar> med <dette>
 hún á bágt með að ganga upp stiga
 
 ho har problem med å gå opp trapper
 þið eigið auðvelt með að finna hótelið
 
 de kjem til å finna hotellet utan problem
 b
 
 eiga ekkert með að <koma hingað>
 
 ikkje ha nokon rett til å <komma hit>
 ikkje ha noko <her> å gjera
 18
 
 eiga + saman
 
 a
 
 <vinirnir> eiga <vel> saman
 
 <vennane> passar <godt> saman
 <vennane> har <mykje> til felles
 litirnir í stofunni eiga ágætlega saman
 
 fargane i stova passar godt saman
 b
 
 eiga <íbúðina> saman
 
 eiga <leilegheita> saman
 19
 
 eiga + til
 
 a
 
 eiga til <sykur>
 
 ha <sukker>
 búðin átti ekki til hrökkbrauð
 
 det var fritt/tomt for knekkebrød på butikken
 b
 
 eiga ekki til <öfund>
 
 ikkje vera det skapte grann <sjalu>
 ikkje vera det spøtt <sjalu>
 c
 
 eiga <þetta> til
 
 gjera <dette> av og til
 við eigum það til að fara í fjallgöngur
 
 av og til går me på fjelltur
 20
 
 eiga + undir
 
 eiga allt undir <velvild hans>
 
 vera avhengig av <velviljen hans>
 21
 
 eiga + við
 
 a
 
 eiga við <þetta>
 
 meina <dette>
 ég átti við að þeir gætu orðið gjaldþrota
 
 det eg meinte, var at dei kan gå konkurs
 hvað áttu við?
 
 kva meiner du (med det)?
 b
 
 <svona klæðnaður> á <ekki> við
 
 <ei slik påkledning> passar seg <ikkje>
 í svona veislu á vel við að halda stutta ræðu
 
 på ein slik fest passar det godt å halda ei lita tale
 <þetta> á <vel> við <hana>
 
 <dette> passar <henne> <godt>
 <dette> er noko for <henne>
 þessi vinna átti ekki við mig
 
 denne jobben var ikkje noko for meg
 það á vel við hann að búa einn
 
 det passar han bra å bu åleine
 c
 
 <lampinn> á <vel> við <skrifborðið>
 
 <lampen> passar <bra> til <skrivebordet>
 þessi hárgreiðsla á vel við síðan kjól
 
 denne frisyra passar godt til ein fotsid kjole
 d
 
 eiga við <pappírana>
 
 rota i <papira>
 hver hefur átt við myndavélina mína?
 
 kven har fikla med fotoapparatet mitt?
 e
 
 eiga við <vanheilsu> að stríða
 
 ha problem med <helsa>
 ha <svak helse>
 eigast, v
© Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum, Árnagarði við Suðurgötu, 101 Reykjavík