ISLEX - orðabókin
Stofnun Árna Magnússonar í íslendskum vísindum
vel orðabók:
yfir fs/hj
 
framburður
 stýring: hvørjumfall/hvønnfall
 1
 
 stýring: hvønnfall
 (um hreyfingu ofan á e-ð)
 á, út yvir
 hún stráði salti yfir matinn
 
 hon stroyddi salt á matin
 hann breiddi sængina yfir rúmið
 
 hann breiddi dýnuna út yvir seingina
 2
 
 stýring: hvørjumfall
 (um staðsetningu fyrir ofan e-ð)
 yvir
 ljósakrónan hangir yfir borðinu
 
 ljósakrúnan hongur yvir borðinum
 það er þokuloft yfir borginni
 
 mjørkin hongur yvir býnum
 3
 
 stýring: hvønnfall
 (um hreyfingu/stefnu til staðar hinum megin við e-ð)
 yvir
 við ókum yfir brúna
 
 vit koyrdu yvir brúnna
 hún þarf að komast yfir landamærin
 
 hon má sleppa yvir landamarkið
 4
 
 stýring: hvønnfall
 (um tímaskeið)
 um
 hún er ein heima yfir daginn
 
 hon er einsamøll heima um dagarnar
 5
 
 stýring: hvønnfall
 (með vísun til heildar/meðaltals á tímaskeiði)
 um
 verðbólgan er 6% yfir árið
 
 virðisfallið er 6% um árið
 6
 
 (meira en)
 yvir, meiri enn
 gjaldið er yfir þúsund krónur/krónum
 
 kostnaðurin er yvir túsund krónur
 hann hefur skorað yfir 20 mörk á leiktíðinni
 
 hann hevur skorað meiri enn tjúgu mál í ár
 7
 
 stýring: hvørjumfall
 ((um ástæðu, orsök eða tilefni) út af, vegna)
 um
 þær kvarta yfir öllu
 
 tær gremja seg um alt
 hann gleðst yfir sigrinum
 
 hann er fegin um sigurin
 8
 
 stýring: hvørjumfall/hvønnfall
 (um stjórn eða forystu)
 á odda fyri
 foringi yfir hernum
 
 heryvirmaður
 hver er yfir stofnuninni?
 
 hvør er leiðari fyri stovnin?
 nýr maður var settur yfir rannsóknina
 
 nýggjur maður varð settur at skipa fyri kanningini
  
 vera yfir sig <spenntur, hræddur>
 
 vera ovur<kátur>, vera <bebba>ræddur
 ég varð yfir mig hræddur þegar hundurinn glefsaði í mig
 
 eg varð bebbaræddur, tá ið hundurin glepsaði eftir mær
 sbr. undir
© Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum, Árnagarði við Suðurgötu, 101 Reykjavík