ISLEX orðabókin
Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum
veldu orðabók:
eiga so info
 
framburður
 beyging
 fallstjórn: þolfall
 1
 
 (vera eigandi)
 have
 eje
 hann á hús og bíl
 
 han har hus og bil
 þau eiga mikla peninga
 
 de har mange penge
 hann átti litla prentsmiðju
 
 han havde et lille trykkeri
 við eigum enga mynd af henni
 
 vi ejer ikke et billede af hende
 vi har ikke noget billede af hende
 þú mátt eiga þessa bók
 
 du må få denne bog
 du må beholde bogen
 2
 
 (eiga fjölskyldu o.þ.h.)
 have (om slægninge og nære relationer)
 hún á tvo bræður
 
 hun har to brødre
 þau eiga fjögur börn
 
 de har fire børn
 3
 
 (fæða barn)
 føde, nedkomme (uden objekt (intransitivt))
 hún átti drenginn um nóttina
 
 hun nedkom med drengen om natten
 hendes dreng blev født om natten
 4
 
 (eiga aðild)
 have
 eiga þátt í <verkefninu>
 
 være involveret i <projektet>
 hann á eflaust þátt í bankaráninu
 
 han har uden tvivl været involveret i bankrøveriet
 eiga hlut að máli
 
 være involveret i sagen
 eiga frumkvæði(ð) að <hugmyndinni>
 
 være ophavsmand til <idéen>
 eiga möguleika á <fjárstyrk>
 
 have mulighed for <at få økonomisk støtte>
 eiga upptökin að <þessum ráðagerðum>
 
 stå bag <disse planer>
 <þeir> eiga <ýmislegt> sameiginlegt
 
 <de> har <en del> tilfælles
 5
 
 fallstjórn: þágufall + þolfall
 eiga sér <draum>
 
 drømme om
 have <en drøm>
 ég á mér þá von að geta flutt í sveitina
 
 jeg drømmer om at flytte ud på landet
 jeg har en drøm om at kunne flytte ud på landet
 6
 
 láta <hana> eiga sig
 
 ignorere <hende>
 lade <hende> passe sig selv
 lade <hende> være i fred
 þegar stelpan er með frekju læt ég hana eiga sig
 
 når pigen er umulig, ignorerer jeg hende
 láta <þetta> eiga sig
 
 ikke tage sig af <det>;
 lade <det> stå
 látum uppvaskið bara eiga sig þangað til á morgun
 
 lad bare opvasken stå til i morgen
 7
 
 eiga <þetta> skilið
 
 fortjene <dette>
 <hann> má eiga það
 
 det må man lade <ham>
 8
 
 (táknar skyldu)
   (som modalverbum; betegner forpligtelse:) skulle
 hann á að mæta í vinnuna klukkan átta
 
 han skal møde på arbejde klokken otte
 hún á að búa til kaffið í dag
 
 hun skal lave kaffe i dag
 det er hendes tur til at lave kaffe i dag
 við eigum að loka öllum gluggum
 
 vi skal lukke alle vinduerne
 ætti ég að biðja hana afsökunar?
 
 burde jeg give hende en undskyldning?
 9
 
 (táknar óvissu)
   (som modalverbum; betegner uvished, gisning eller en given forudsætning:) skulle
 hann á að heita besti vinur minn!
 
 og han skal forestille at være min bedste ven!
 hvað eiga þessar myndir að tákna?
 
 hvad skal disse billeder forestille?
 hún á að hafa stolið bílnum og skemmt hann
 
 hun skal have stjålet bilen og ødelagt den
 10
 
 eiga + að
 
 a
 
 eiga <hana> að
 
 have <hende>
 gå til <hende>
 søge støtte hos <hende>
 have <hende> at vende sig til (højtideligt eller formelt)
 <hun> er god at gæste;
 være i familie med <hende>
 við eigum hana að ef við lendum í vandræðum
 
 vi kan gå til hende hvis vi får problemer
 b
 
 vera eins og <hún> á að sér að vera
 
 være som <hun> plejer
 hann var daufari en hann átti að sér að vera
 11
 
 eiga + eftir
 
 eiga eftir að <vökva blómin>
 
 mangle at <vande blomsterne>
 eiga eftir <tvo kafla>
 
 mangle (at læse) <to kapitler>
 have <to kapitler> igen
 í lok mánaðarins átti hann næstum ekkert eftir af kaupinu sínu
 
 i slutningen af måneden havde han næsten brugt hele sin løn
 i slutningen af måneden var der næsten ingenting tilbage af hans løn
 12
 
 eiga + fyrir
 
 eiga fyrir <nýjum skóm>
 
 have råd til <nye sko>
 have penge til <nye sko>
 hann er svo blankur að hann á ekki fyrir bíómiða
 
 han er flad og har ikke råd til en biografbillet
 13
 
 eiga + heima
 
 eiga heima <í Osló>
 
 bo <i Oslo>
 eiga (ekki) heima <þarna>
 
 (ikke) høre hjemme <der>
 (ikke) passe til <noget>
 svona ljótur sófi á ekki heima í svona flottri stofu
 
 sådan en grim sofa hører ikke hjemme i så fin en stue
 14
 
 eiga + hjá
 
 eiga <100 krónur> hjá <henni>
 
 have <100 kroner> til gode hos <hende>
 15
 
 eiga + inni
 
 eiga inni <ógreidd laun>
 
 have <løn> til gode
 við eigum inni heimboð hjá henni
 
 hun skylder os en invitation
 16
 
 eiga + í
 
 a
 
 eiga í <vandræðum>
 
 have <problemer>
 þeir áttu í erfiðleikum með að fá bankalán
 
 de havde svært ved at få banklån
 b
 
 eiga í <ófriði>
 
 ligge i <strid>
 þau hafa átt í deilu við nágrannana
 
 de har ligget i strid med naboerne
 c
 
 eiga <hlut> í <fyrirtækinu>
 
 have <en andel> i <firmaet>
 hún átti ekkert í húsnæðinu sem hún bjó í
 
 hun ejede ikke sin bolig
 d
 
 eiga í sig og á
 
 kunne forsørge sig selv
 have til dagen og vejen (især med nægtelse eller begrænsende udtryk)
 17
 
 eiga + með
 
 a
 
 eiga <erfitt> með <þetta>
 
 have <svært> ved <dette>
 hún á bágt með að ganga upp stiga
 
 hun har svært ved at gå op ad trapper
 þið eigið auðvelt með að finna hótelið
 
 I finder let hotellet
 det er let for jer at finde hotellet
 b
 
 eiga ekkert með að <koma hingað>
 
 ikke have nogen ret til at <komme her>
 ikke have noget <at gøre her>
 ikke have noget ærinde <hertil>
 18
 
 eiga + saman
 
 a
 
 <vinirnir> eiga <vel> saman
 
 <kammeraterne> har <meget> tilfælles
 litirnir í stofunni eiga ágætlega saman
 
 farverne i stuen passer godt sammen
 b
 
 eiga <íbúðina> saman
 
 eje <lejligheden> i fællesskab
 19
 
 eiga + til
 
 a
 
 eiga til <sykur>
 
 have <sukker> i huset
 búðin átti ekki til hrökkbrauð
 
 man kunne ikke få knækbrød i butikken
 b
 
 eiga ekki til <öfund>
 
 ikke kende til <misundelse>
 c
 
 eiga <þetta> til
 
 gøre <dette> af og til
 við eigum það til að fara í fjallgöngur
 
 vi tager af og til på bjergvandring
 20
 
 eiga + undir
 
 eiga allt undir <velvild hans>
 
 være afhængig af <hans velvilje>
 21
 
 eiga + við
 
 a
 
 eiga við <þetta>
 
 mene <dette>
 sigte til <dette>
 ég átti við að þeir gætu orðið gjaldþrota
 
 det jeg sigtede til, var at de kunne gå konkurs
 hvað áttu við?
 
 hvad mener du?
 b
 
 <svona klæðnaður> á <ekki> við
 
 <en sådan påklædning> er <u>passende
 í svona veislu á vel við að halda stutta ræðu
 
 til en sådan fest er det på sin plads at holde en kort tale
 <þetta> á <vel> við <hana>
 
 <det> passer <hende> <godt>
 <det> appellerer til <hende>
 þessi vinna átti ekki við mig
 
 dette job var ikke noget for mig
 það á vel við hann að búa einn
 
 det passer ham godt at bo alene
 c
 
 <lampinn> á <vel> við <skrifborðið>
 
 <lampen> passer <godt> til <skrivebordet>
 þessi hárgreiðsla á vel við síðan kjól
 
 denne frisure passer godt til lang kjole
 d
 
 eiga við <pappírana>
 
 rode i <papirerne>
 hver hefur átt við myndavélina mína?
 
 hvem har pillet ved mit fotografiapparat?
 e
 
 eiga við <vanheilsu> að stríða
 
 have problemer med <helbredet>
 døje med <dårligt helbred>
 eigast, v
© Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum, Árnagarði við Suðurgötu, 101 Reykjavík