ISLEX - ordboka
Árni Magnússon-instituttet for islandske studier
velg ordbok:
ganga v info
 
uttale
 bøying
 1
 
 (fara á fótunum)
 
 spasere
 hún gengur alltaf í skólann
 
 hun går alltid til skolen
 barnið er byrjað að ganga
 
 barnet har begynt å gå
 við göngum oft okkur til hressingar
 
 vi går ofte en forfriskende tur
 hermennirnir gengu í takt
 
 soldatene gikk i takt
 soldatene marsjerte
 gekkst þú ekki á jökulinn?
 
 gikk du ikke opp på breen?
 ganga um gólf
 
 gå fram og tilbake i rommet
 2
 
 (um vél o.fl.)
 
 fungere
 virke
 gamla úrið gengur ennþá
 
 det gamle uret går ennå
 3
 
 (um samgöngutæki)
 
 bátur gengur reglulega út í eyna
 
 det går rutebåt til øya
 strætó hættir að ganga á miðnætti
 
 det går ingen buss etter midnatt
 4
 
 ganga langt
 
 gå langt
 hún gengur of langt í þjálfun líkamans
 
 hun går for langt når det gjelder fysisk trening
 5
 
 (um framvindu)
   (foregå eller utvikle seg på en bestemt måte:)
 
 a
 
 subjekt: nominativ
 hvernig gengur?
 
 hvordan går det?
 verkið hefur gengið ágætlega
 
 arbeidet har gått bra
 hreinsunarstarfið gekk vel
 
 opprydningsarbeidet gikk bra
 b
 
 subjekt: dativ
 honum gekk vel í prófinu
 
 det gikk bra for ham til eksamen
 han gjorde det bra til eksamen
 hvernig gengur þér?
 
 hvordan går det for deg?
 mér gengur hægt með ritgerðina
 
 det går tregt med oppgaven min
 6
 
 gå an
 það gengur ekki að hann mæti alltaf of seint
 
 det går ikke an at han alltid kommer for sent
 7
 
 ganga + að
 
 ganga að eiga <hana>
 ganga að <skilmálunum>
 
 akseptere <vilkårene>
 8
 
 ganga + af
 
 það gengur <hálfur metri> af
 
 det blir <en halv meter> til overs
 það gekk ekki einn biti af steikinni
 
 det ble ikke noe til overs av steken
 ganga af <honum> dauðum
 
 ta livet av <ham>
 hann er að ganga af mér dauðri með þessum kvörtunum
 
 han tar snart livet av meg med all den klagingen
 9
 
 ganga + aftur
 
 ganga aftur
 
 gå igjen
 spøke
 10
 
 ganga + á
 
 a
 
 ganga á <hana>
 
 konfrontere <henne> med noe
 stille <henne> pågående spørsmål
 b
 
 ganga á <birgðirnar>
 
 tære på <lageret>
 bruke av <det oppsparte>
 það gengur á <eldsneytið>
 
 <brenselet> tar slutt
 c
 
 það gengur <mikið> á
 
 det er mye som foregår;
 det er stor ståhei
 hvað gengur hér á?
 
 hva er det som foregår her?
 það gekk mikið á í íþróttahöllinni á laugardaginn
 
 det var stor aktivitet i idrettshallen på lørdag
 11
 
 ganga + (á) eftir
 
 ganga á eftir <honum>
 
 a
 
 følge i <hans> fotspor
 b
 
 mase på <ham> (om noe)
 presse <ham>
 ég þurfti ekki að ganga lengi á eftir henni að koma með mér í leikhús
 
 jeg trengte ikke å mase lenge på henne for å få henne med på teater
 12
 
 ganga + á milli
 
 ganga á milli <þeirra>
 
 gå imellom <dem>
 skille <dem> fra hverandre
 13
 
 ganga + eftir
 
 <þetta> gengur eftir
 
 <det> blir noe av
 <det> går i oppfyllelse
 hana hafði lengi dreymt um að fara til Sviss og það gekk eftir
 
 drømmen hennes hadde lenge vært å reise til Sveits, og den gikk i oppfyllelse
 14
 
 ganga + fram
 
 a
 
 ganga hart fram
 
 stå hardt på
 foreldrarnir gengu hart fram í því að leikvöllurinn yrði lagfærður
 
 foreldrene stod hardt på for å få lekeplassen satt i stand
 b
 
 <þetta> nær fram að ganga
 
 <det> kommer til å gå igjennom
 frumvarpið náði ekki fram að ganga
 
 proposisjonen gikk ikke igjennom
 c
 
 <nesið> gengur fram <í fjörðinn>
 
 <neset> stikker ut <i fjorden>
 15
 
 ganga + fram af
 
 ganga fram af <henni>
 
 sjokkere <henne>
 hann gekk fram af mér með þessu tali
 
 språkbruken hans sjokkerte meg
 16
 
 ganga + fram hjá
 
 ganga fram hjá <honum>
 
 forbigå <ham>
 þegar skáldverk eru tilnefnd má ekki ganga fram hjá þessum ágæta höfundi
 
 denne utmerkede forfatteren må ikke forbigås ved nominering til litteraturpris
 17
 
 ganga + frá
 
 a
 
 ganga frá
 
 ordne
 rydde opp
 við gengum frá eftir matinn
 
 vi ryddet av etter maten
 það á eftir að ganga frá í eldhúsinu
 
 det er ikke blitt ryddet opp på kjøkkenet ennå
 ganga frá <þessu>
 
 ordne <det>
 legge/sette <det> på plass;
 gjøre <det> ferdig
 hann gekk vel frá verkfærunum
 
 han holdt god orden på verktøyet
 han satte/la verktøyet omhyggelig på plass
 hún gekk frá pappírunum eftir sig
 
 hun satte/la papirene på plass etter seg
 hun ordnet papirene etter seg
 það á eftir að ganga frá samningnum
 
 avtalen er ikke på plass ennå
 festið saman peysuna og gangið frá öllum endum
 
 sy sammen delene av kofta/genseren og fest alle løse tråder
 frágenginn, adj
 ganga frá lausum endum
 
 samle alle løse tråder
 b
 
 ganga frá <honum>
 
 slå <ham< ned i skoene
 legge <ham> i bakken
 18
 
 ganga + fyrir
 
 ganga fyrir (öðrum)
 
 ha prioritet
 ha fortrinnsrett
 komme først
 nemendur með góðar einkunnir ganga fyrir
 
 elever med gode karakterer har fortrinnsrett
 þau létu baðherbergið ganga fyrir öðrum innréttingum
 
 de prioriterte badet da de innredet huset
 19
 
 ganga + í
 
 a
 
 ganga í <svona fötum>
 
 gå med <slike klær>
 gå kledd <slik>
 hún gengur alltaf í gallabuxum
 
 hun går alltid i olabukser
 hun har alltid jeans på seg
 b
 
 ganga í <málið>
 
 ta seg av <saken>
 ta tak i <saken>
 20
 
 ganga + í gegnum
 
 ganga í gegnum <erfiða reynslu>
 
 gå igjennom <en vanskelig tid>
 gjøre <en vanskelig erfaring>
 hann hefur þurft að ganga í gegnum margt um dagana
 
 han har måttet gjennomgå mye i livet
 21
 
 ganga + nærri
 
 ganga nærri sér
 
 overanstrenge seg
 presse seg til det ytterste
 hann hefur gengið mjög nærri sér með allri þessari vinnu
 
 han har overanstrengt seg med alt det arbeidet
 22
 
 ganga + til
 
 <honum> gengur gott eitt til
 
 <han> gjør det i beste mening
 hvað gengur <henni> til?
 
 hva mener <hun> med det?
 hver var þessi maður og hvað gekk honum til?
 
 hvem var den mannen, og hva var det han ville?
 23
 
 ganga + um
 
 ganga <hljóðlega> um (húsið)
 
 gå <stille> omkring (i huset)
 gestir eru beðnir að ganga snyrtilega um
 
 besøkende bes rydde (og gjøre rent) etter seg
 24
 
 ganga + upp
 
 <dæmið> gengur upp
 
 <regnestykket> går opp
 það var erfitt að láta rekstrarreikningana ganga upp
 
 det var vanskelig å få driftsregnskapet til å stemme
 <þetta> gengur (ekki) upp
 
 <det> går ikke
 það gengur ekki upp að allir séu í fríi í júlí
 
 det går ikke at alle tar ferie i juli
 25
 
 ganga + út
 
 <varningurinn> gengur út
 
 <varene> blir solgt
 26
 
 ganga + út á
 
 <kenningin> gengur út á <þetta>
 
 <teorien> går ut på <det>
 27
 
 ganga + út frá
 
 ganga út frá <þessu>
 
 gå ut fra <det>
 forutsette <det>
 námsefnið gengur út frá vissri kunnáttu nemenda
 
 læremidlene forutsetter at elevene har visse forkunnskaper
 28
 
 ganga + úti
 
 ganga úti
 
 gå ute (om sauer og hester vinterstid)
 hestarnir ganga úti
 
 hestene går ute
 29
 
 ganga + yfir
 
 a
 
 <óveðrið> gengur yfir
 
 <uværet> legger seg
 <uværet> går over
 þeir fóru ekki út fyrr en veðrið var gengið yfir
 
 de gikk ikke ut før været hadde lagt seg
 b
 
 <flóðbylgja> gengur yfir <landið>
 
 <en flodbølge> skyller inn over <landet>
 c
 
 það gekk (alveg) yfir <mig>
 
 <jeg> ble forferdet
 <jeg> ble sjokkert
 gangast, v
 genginn, adj
 gangandi, adj
© Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum, Árnagarði við Suðurgötu, 101 Reykjavík