|
udtale |
| bøjning |
| 1 |
|
| objekt: akkusativ | | tage | | hann tók bókina af borðinu | |
| han tog bogen på bordet | | han fjernede bogen fra bordet |
| | taktu bíómiðann þinn | |
| tag din (biograf)billet |
|
|
| 2 |
|
| objekt: akkusativ | | pågribe | | anholde | | fange | | tage til fange | | lögreglan tók bankaræningjana | |
| politiet pågreb bankrøverne |
| | taka <hann> fastan | |
| pågribe <ham> | | anholde <ham> |
| | taka <hana> til fanga | |
| tage <hende> til fange |
|
|
| 3 |
|
| tage | | taka mynd | |
| tage et billede |
| | taka afrit | |
| tage en kopi |
| | taka <sýni> | |
| tage <en prøve>, udtage <en prøve> | | læknirinn tók blóðprufu úr sjúklingnum | |
| lægen tog en blodprøve på patienten |
|
| | taka dæmi | |
| tage et eksempel | | give et eksempel | | við skulum taka einfalt dæmi | |
| lad os tage et simpelt eksempel |
|
|
|
| 4 |
|
| objekt: akkusativ | | rumme | | kannan tekur tvo lítra | |
| kanden rummer to liter |
| | salurinn tekur 200 manns í sæti | |
| salen rummer to hundrede siddepladser |
|
|
| 5 |
|
| objekt: dativ | | tage imod (nogen) | | bankastjórinn tók mér vel | |
| bankdirektøren tog godt imod mig, bankdirektøren var venlig over for mig |
| | taka <gestinum> opnum örmum | |
| tage godt imod <gæsten> |
|
|
| 6 |
|
| objekt: dativ | | tage, reagere, tage imod | | þjónninn tók því illa þegar við kvörtuðum | |
| tjeneren blev sur da vi klagede |
| | fundarmenn tóku tillögunni vel | |
| mødedeltagerne reagerede positivt på forslaget | | mødedeltagerne tog godt imod forslaget |
| | veistu hvernig hún tók fréttinni? | |
| ved du hvordan hun tog nyheden? |
|
|
| 7 |
|
| objekt: akkusativ | | tage, tolke | | ég tek orð hennar ekki alvarlega | |
| jeg tager ikke hendes ord alvorligt |
| | hann tók þögn hennar sem samþykki | |
| han tolkede hendes tavshed som samtykke |
|
|
| 8 |
|
| objekt: dativ + akkusativ | | taka sér <frí> | |
| tage <fri> |
| | taka sér <nýtt nafn> | |
| tage <et nyt navn> | | skifte <navn> |
| | taka sér tak | |
| tage sig sammen |
|
|
| 9 |
|
| taka á rás | |
| ile af sted | | løbe af sted |
| | taka á sprett | |
| ile af sted, løbe af sted |
| | taka til fótanna | |
| ile af sted | | løbe af sted | | tage benene på nakken |
|
|
| 10 |
|
| (sem háttarsögn: byrja) | | (som modalverbum efterfulgt af infinitiv, betegner begyndelse:) | | begynde, være ved at blive | | það var tekið að kólna | |
| det var ved at blive køligt |
| | menn tóku að ókyrrast | |
| man begyndte at blive urolig |
|
|
| 11 |
|
| það tekur því <ekki> | |
| det kan <ikke> betale sig | | det er <ikke> ulejligheden værd | | það tekur því varla að gera við gamla bílinn | |
| det kan nok ikke betale sig at reparere den gamle bil |
| | við vorum næstum komin á leiðarenda svo það tók því ekki að stoppa | |
| vi var næsten nået frem, så det kunne ikke betale sig at stoppe |
|
|
|
| 12 |
|
| taka + að | |
| a | |
| taka <þetta> að sér | |
| objekt: akkusativ | | påtage sig <dette> | | hann tekur að sér allt of mörg verkefni | |
| han påtager sig alt for mange opgaver |
|
|
| | b | |
| taka <drenginn> að sér | |
| objekt: akkusativ | | tage <drengen> i pleje; | | adoptere <drengen> |
|
|
|
|
| 13 |
|
| taka + af | |
| a | |
| taka af sér <húfuna> | |
| tage <huen> af | | hún tók af sér úrið og gleraugun | |
| hun tog uret og brillerne af |
|
|
| | b | |
| taka <fangann> af lífi | |
| henrette <fangen> |
|
| | c | |
| subjekt: akkusativ | | <þetta> tekur <fljótt> af | |
| <det> går <hurtigt> over | | það var sárt hjá tannlækninum en það tók fljótt af | |
| det gjorde ondt hos tandlægen, men det gik hurtigt over |
|
|
|
|
|
| 14 |
|
| taka + aftur | |
| a | |
| taka <orð sín> aftur | |
| objekt: akkusativ | | trække <sine ord> tilbage |
|
| | b | |
| taka aftur gleði sína | |
| få sit gode humør tilbage |
|
|
|
|
| 15 |
|
| taka + á | |
| a | |
| taka á <málinu> | |
| løse <sagen>, tage hånd om <sagen>, ordne <sagen> | | skólastjórinn tók á málinu með festu | |
| skolelederen tog resolut hånd om sagen |
| | forstjórinn tekur aldrei á neinu sem kemur upp | |
| chefen tager sig aldrig af de problemer der opstår |
|
| | taka <mildilega> á <afbrotinu> | |
| tage <let> på <forseelsen> |
|
| | b | |
| taka sig á | |
| tage sig sammen | | hann tók sig á og hætti að drekka | |
| han tog sig sammen og holdt op med at drikke |
|
|
| | c | |
| taka á öllu sínu | |
| gøre sit yderste | | presse sig selv til det yderste | | hún varð að taka á öllu sínu til að klára maraþonhlaupið | |
| hun pressede sig selv til det yderste for at gennemføre maratonløbet |
|
| | taka á honum stóra sínum | |
| give alt hvad man har i sig |
|
|
|
|
| 16 |
|
| taka + á móti | |
| a | |
| taka á móti <gestunum> | |
| modtage <gæsterne> |
| | taka á móti <vörusendingu> | |
| modtage <en leverance> |
|
| | b | |
| taka á móti barni | |
| hjælpe et barn til verden |
|
|
|
|
| 17 |
|
| taka + eftir | |
| taka eftir <manninum> | |
| lægge mærke til <manden> | | ég tók eftir því að bókin var ekki í hillunni | |
| jeg bemærkede at bogen ikke stod i reolen |
|
|
|
|
| 18 |
|
| taka + fram | |
| a | |
| taka fram <diska og hnífapör> | |
| objekt: akkusativ | | tage <tallerkner og bestik> frem | | dække <bord> |
|
| | b | |
| taka <þetta> fram | |
| objekt: akkusativ | | pointere <dette> | | gøre opmærksom på <dette> | | fremhæve <dette> | | understrege <dette> | | hún tók það fram að kaffið væri ókeypis | |
| hun gjorde opmærksom på at kaffen var gratis |
| | ég vil taka það skýrt fram að myndataka hér er óleyfileg | |
| jeg vil understrege at det er forbudt at fotografere her |
|
|
| | c | |
| taka <henni> fram | |
| objekt: dativ | | overgå <hende> | | nýja leikritið tekur hinu langt fram | |
| det nye teaterstykke er langt bedre end det andet |
|
|
|
|
|
| 19 |
|
| taka + fram úr | |
| taka fram úr <bílnum> | |
| overhale <bilen> |
|
|
|
| 20 |
|
| taka + fram yfir | |
| taka <þetta> fram yfir <hitt> | |
| foretrække <dette> frem for <det andet> | | hún tekur hvítvín fram yfir bjór | |
| hun foretrækker vin frem for øl |
|
|
|
|
| 21 |
|
| taka + frá | |
| taka frá <tvö sæti> | |
| reservere <to pladser>; | | hænge <noget> til side (um föt) | | lægge <noget> til side (um hluti) | | ég lét taka frá jakka í búðinni | |
| jeg fik en jakke hængt til side i butikken |
|
|
|
|
| 22 |
|
| taka + fyrir | |
| a | |
| taka <þetta> fyrir | |
| gennemgå <dette> | | behandle <dette> | | í dag tók kennarinn fyrir jarðskjálfta og eðli þeirra | |
| i dag gennemgik læreren forskellige typer jordskælv |
| | málið verður tekið fyrir á fundinum | |
| sagen bliver behandlet på mødet |
|
|
| | b | |
| taka <greiðslu> fyrir <þetta> | |
| tage <betalt> for <dette> | | leiðsögumaðurinn tók ekkert fyrir að sýna okkur rústirnar | |
| guiden tog ikke noget for at vise os ruinerne |
|
|
| | c | |
| taka fyrir <svindlið> | |
| sætte en stopper for <snyderiet> | | það er búið að taka fyrir að nemendur séu með sígarettur | |
| man har forbudt eleverne at være i besiddelse af cigaretter | | man har sat en stopper for elevernes rygning |
|
| | það tekur fyrir <draugaganginn> | |
| det holder op med at <spøge> |
|
|
|
|
| 23 |
|
| taka + inn | |
| a | |
| taka inn <lyfið> | |
| (ind)tage <medicinen> |
|
| | b | |
| taka <hana> inn í <skólann> | |
| optage <hende> på <skolen> |
|
|
|
|
| 24 |
|
| taka + inn á | |
| taka <þetta> inn á sig | |
| tage sig <det> nær | | lade sig påvirke af <dette> | | ég tek ekki inn á mig það sem hún sagði | |
| jeg lader mig ikke påvirke af det hun sagde |
|
|
|
|
| 25 |
|
| taka + í | |
| a | |
| taka <vel> í <þetta> | |
| være <positivt> indstillet over for <dette> | | hann tók vel í að vera þeim til ráðgjafar | |
| han var villig til at hjælpe dem med gode råd |
|
|
| | b | |
| taka í <hana> | |
| afstraffe <hende> korporligt |
| | taka í lurginn á <honum> | |
| afstraffe <ham> korporligt |
|
| | c | |
| taka í nefið | |
| bruge snustobak |
|
|
|
|
| 26 |
|
| taka + í gegn | |
| taka <eldhúsið> í gegn | |
| gøre <køkkenet> i stand | | renovere <køkkenet> |
|
|
|
| 27 |
|
| taka + í sundur | |
| taka <útvarpið> í sundur | |
| skille <radioen> ad |
|
|
|
| 28 |
|
| taka + með | |
| taka með (sér) <regnhlíf> | |
| tage <en paraply> med | | við tókum með tvö tjöld | |
| vi tog to telte med |
|
|
|
|
| 29 |
|
| taka + niðri | |
| <skipið> tekur niðri | |
| <skibet> støder på grund |
|
|
|
| 30 |
|
| taka + niður fyrir | |
| taka niður fyrir sig | |
| gifte sig nedad | | gifte sig under sin stand |
|
|
|
| 31 |
|
| taka + nærri | |
| taka <orð hans> nærri sér | |
| tage sig <hans ord> nær | | føle sig truffet af <hans ord> | | höfundurinn tók gagnrýnina mjög nærri sér | |
| forfatteren tog sig kritikken meget nær |
|
|
|
|
| 32 |
|
| taka + ofan | |
| taka ofan | |
| løfte (på) hatten |
| | taka ofan fyrir <henni> | |
| (som hilsen og i overført betydning:) | | løfte (på) hatten for <hende> | | tage hatten af for <hende> | | ég tek ofan fyrir sjálfboðaliðunum fyrir óeigingjarnt starf þeirra | |
| jeg tager hatten af for de frivilliges uegennyttige arbejde |
|
|
|
|
| 33 |
|
| taka + saman | |
| a | |
| taka saman <leikföngin> | |
| samle <legetøjet> sammen | | rydde op i <legetøjet> |
|
| | b | |
| taka saman <skýrslu> | |
| skrive <rapport> | | affatte <en rapport> |
|
|
|
|
| 34 |
|
| taka + saman við | |
| taka saman | |
| indlede et forhold | | begynde at komme sammen | | þau eru tekin saman aftur | |
| de er sammen igen | | de har fundet sammen igen | | de er begyndt at komme sammen igen |
|
| | taka saman við <hana> | |
| begynde at se <hende> | | begynde at komme sammen med <hende> | | indlede et forhold til <hende> | | hann er tekinn saman við unga leikkonu | |
| han har indledt et forhold til en ung skuespillerinde |
|
|
|
|
| 35 |
|
| taka + til | |
| a | |
| taka til | |
| rydde op |
| | börnin tóku vel til eftir sig | |
| børnene ryddede pænt op efter sig |
| | ég ætla að taka til á skrifborðinu mínu | |
| jeg skal rydde op på mit skrivebord |
|
| | b | |
| taka til hendi(nni) | |
| rubbe neglene | | bestille noget |
|
| | c | |
| taka til <kvöldmat> | |
| lave <(aftens)mad> |
|
| | d | |
| taka til starfa | |
| begynde at arbejde | | starte | | verksmiðjan tók til starfa í fyrra | |
| fabrikken startede sin produktion sidste år |
|
|
| | e | |
| taka <orð hans> til sín | |
| tage <hans ord> til sig |
|
| | f | |
| láta <mál fatlaðra> til sín taka | |
| engagere sig i <handicapspørgsmål> |
|
| | g | |
| taka sig til | |
| gøre sig klar | | þær tóku sig til fyrir útileguna | |
| de gjorde sig klar til at tage på telttur |
|
|
| | h | |
| taka sig til og <skrifa grein> | |
| tage sig sammen og <skrive en artikel> | | hann tók sig til og málaði húsið | |
| han tog sig sammen og malede huset |
|
|
|
|
|
| 36 |
|
| taka + til við | |
| taka til við að <syngja> | |
| begynde at <synge> |
|
|
|
| 37 |
|
| taka + undir | |
| a | |
| taka undir <orð hans> | |
| erklære sig enig med <ham> | | istemme med <ham> | | holde med <ham> |
|
| | b | |
| taka undir sönginn | |
| synge med | | istemme sangen |
|
| | c | |
| það tekur undir <í fjöllunum> | |
| det ekkoer <i bjergene> |
|
|
|
|
| 38 |
|
| taka + upp | |
| a | |
| taka upp <símtólið> | |
| tage <telefonen> | | løfte <røret> |
|
| | b | |
| taka upp <nýjar aðferðir> | |
| indføre <nye metoder> |
|
| | c | |
| taka upp <flösku> | |
| åbne <en flaske> |
|
| | d | |
| taka upp <kartöflur> | |
| grave <kartofler> op | | høste <kartofler> |
|
| | e | |
| taka upp <tónleikana> | |
| optage <koncerten> |
|
| | f | |
| taka <nemandann> upp | |
| høre <eleven> (i lektier) |
|
| | g | |
| taka <málefnið> upp | |
| tage <sagen> op | | behandle <sagen> | | málið var tekið upp á fundinum | |
| sagen blev taget op på mødet | | sagen blev behandlet på mødet |
|
|
| | h | |
| <sjúkdómurinn> tekur sig upp aftur | |
| <sygdommen> er brudt ud igen |
|
| | i | |
| snjóinn tekur upp | |
| subjekt: akkusativ | | sneen smelter | | det tør |
|
|
|
|
| 39 |
|
| taka + upp á | |
| taka upp á <þessum ósið> | |
| tillægge sig <denne uskik/uvane> |
|
|
|
| 40 |
|
| taka + utan af | |
| taka utan af <pakkanum> | |
| åbne <pakken> |
|
|
|
| 41 |
|
| taka + utan um | |
| taka utan um <hana> | |
| omfavne <hende> |
|
|
|
| 42 |
|
| taka + út | |
| a | |
| taka út <peningaupphæð> | |
| hæve <en sum penge> |
|
| | b | |
| taka út refsingu | |
| udstå straf |
|
| | c | |
| taka út þjáningar | |
| være plaget | | lide |
|
| | d | |
| taka <verkið> út | |
| vurdere <arbejdet> | | evaluere <arbejdet> | | foretage en faglig vurdering af <arbejdet> |
|
|
|
|
| 43 |
|
| taka + við | |
| a | |
| taka við (af honum) | |
| afløse (ham) | | tage over (efter ham) | | overtage (efter ham) | | ég þarf að hætta núna, viltu taka við? | |
| jeg må slutte nu, vil du afløse mig? | | jeg må holde op nu, vil du tage over? |
| | hún tók við af gamla forstjóranum | |
| hun afløste den gamle leder | | hun tog over efter den gamle leder |
|
|
| | b | |
| taka við <bréfinu> | |
| modtage <brevet> | | hann tók við verðlaununum við hátíðlega athöfn | |
| han modtog prisen ved en højtidelig ceremoni |
|
|
|
|
|
| 44 |
|
| taka + yfir | |
| a | |
| taka yfir <reksturinn> | |
| overtage <driften> |
|
| | b | |
| taka yfir <heiminn> | |
| erobre <verden> | | indtage <verden> | | arfinn er búinn að taka yfir blómabeðin | |
| ukrudtet har overtaget blomsterbedene |
|
|
|
|
|
| takast, v |