|
framburður |
| bending |
| ávirki: hvønnfall |
| 1 |
|
| (aðhafast) | | gera | | hvað ertu að gera? | |
| Hvat gert tú?, hvat tekst tú við? |
| | hún gerði þetta ekki viljandi | |
| hon gjørdi tað ikki við vilja |
| | við ætlum ekki að gera neitt sérstakt í kvöld | |
| vit ætla ikki at gera nakað serligt í kvøld |
| | hvað get ég gert fyrir þig? | |
| hvat fái eg gjørt fyri teg? |
| | gera eitthvað í málinu | |
| gera nakað við málið |
| | gera sitt besta | |
| gera sítt besta, gera sítt ítasta |
| | gera sitt til að <hjálpa til> | |
| gera sítt til at <hjálpa til> |
| | gera <mikið> af því að <ferðast> | |
| gera <nógv> av at <ferðast> |
| | gerðu það (fyrir mig) | |
| gott í teg, vælsignaður | | leyfðu mér að eiga hvolpinn, gerðu það | |
| gott í teg lat meg eiga hvølpin |
|
| | hafa <lítið> að gera | |
| hava <lítið> at gera, hava <lítið> um at vera |
| | það er <mikið> að gera | |
| tað er <nógv> at gera, tað er <nógv> at takast við |
|
|
| 2 |
|
| (búa til) | | gera | | hann hefur gert tvær kvikmyndir | |
| hann hevur gjørt tveir filmar |
| | hún gerir frábæra lifrarkæfu | |
| hon ger frágera gott livradeiggj, hon ger frágera gott livurpostei |
| | hann gerði tvær villur á prófinu | |
| hann gjørdi tvær villur í próvtøkuni |
|
|
| 3 |
|
| (starfa) | | gera, takast við | | hvað gerir pabbi hennar? | |
| hvat ger pápi hennara?, hvat tekst pápi hennara við? |
| | hann gerir ekki neitt, hann er atvinnulaus | |
| hann ger einki, hann er arbeiðsleysur |
|
|
| 4 |
|
| (láta verða) | | gera | | hún er að gera hann brjálaðan | |
| hon er um at gera hann óðan í høvdinum |
| | þau gerðu eldhúsið stórglæsilegt | |
| tey gjørdu køkin glæsiligan |
| | skvetta af ólífuolíu gerir matinn enn betri | |
| ein dropi av oljuberjaolju ger matin uppaftur leskiligari |
| | gera hreint | |
| gera reint |
|
|
| 5 |
|
| (sem staðgengill sagnliðar) | | gera | | ég ætlaði að vökva garðinn en ég gerði það ekki | |
| eg ætlaði at væta urtagarðin, men gjørdi tað ikki |
| | hana langaði að skamma drenginn en hún gat ekki gert það | |
| hon hevði hug at deila dreingin, men hon fekk seg ikki til tað |
| | hann prjónar stundum, hann gerir það sér til gamans | |
| hann bindur viðhvørt og ger tað til stuttleika |
|
|
| 6 |
|
| (valda miska) | | ávirki: hvørjumfall + hvønnfall | | gera | | hann hefur ekki gert mér neitt | |
| hann hevur einki gjørt mær |
| | hún gerði honum þann óleik að reykja inni | |
| hon vann honum ta neis at roykja inni |
|
|
| 7 |
|
| (hafa áhrif) | | ávirki: hvørjumfall + hvønnfall | | gera | | þetta jurtate gerir þér gott | |
| hetta urtateið gagnar tær |
|
|
| 8 |
|
| <honum> er gert að <greiða sekt> | |
| <hann> skal <rinda bót> |
|
|
| 9 |
|
| það gerir <byl> | |
| <kavaódn> brestur á | | um kvöldið gerði mikið óveður | |
| tað kvøldið brast óført illveður á |
|
|
|
| 10 |
|
| gera + að | |
| a | |
| gera <hana> að <framkvæmdastjóra> | |
| gera <hana> til <fyrisitingarstjóra> |
|
| | b | |
| gera að fiski | |
| reinsa fisk |
| | gera að <sárinu> | |
| binda um <sárið> |
|
| | c | |
| geta ekki að þessu gert | |
| ikki at kunna gera við tað | | ég get ekki að því gert þó að fluginu hafi seinkað | |
| eg kann ikki lastast fyri at flogfarið varð seinkað |
|
|
|
|
|
| 11 |
|
| gera + af | |
| a | |
| gera <eitthvað> af sér | |
| gera okkurt býtt, gera okkurt ólógligt | | þeir segjast ekki hafa gert neitt af sér | |
| teir siga seg vera ósekar, teir siga seg ikki at hava gjørt nakað skeivt |
|
|
| | b | |
| hvað hef ég gert af <pennanum mínum>? | |
| hvar havi eg lagt <pennin hjá mær>? |
|
| | c | |
| <hann> veit ekki hvað <hann> á af sér að gera | |
| <hann> veit ikki hvat ið er til ráða at taka |
|
|
|
|
| 12 |
|
| gera + á | |
| gera á sig | |
| skíta í buksurnar |
|
|
|
| 13 |
|
| gera + fyrir | |
| gera sér lítið fyrir og <skora 10 mörk> | |
| <skjóta tíggju mál> sum einki |
|
|
|
| 14 |
|
| gera + í | |
| gera í því að <vera leiðinlegur> | |
| leggja sær nær at <vera keðiligur> |
|
|
|
| 15 |
|
| gera + með | |
| gera <ekkert> með <þetta> | |
| <ikki> latast um vón |
|
|
|
| 16 |
|
| gera + til | |
| a | |
| <þetta> gerir ekkert til | |
| <hetta> er alt í lagi | | það gerir ekkert til þótt þú verðir svolítið seinn | |
| tað bilar einki um tú verður eitt sindur seinkaður |
| | fötin mín blotnuðu en það gerði ekkert til | |
| klæðini hjá mær gjørdust vát, men tað gjørdi einki |
|
|
| | b | |
| gera sig til | |
| gera seg til | | hún gerir sig til fyrir strákunum | |
| hon ger seg til fyri dreingjunum |
|
|
|
|
|
| 17 |
|
| gera + um | |
| það er um að gera | |
| nú ræður um | | það er um að gera að nýta tímann vel | |
| tað ræðu um at nýta tíðina væl |
|
|
|
|
| 18 |
|
| gera + upp | |
| a | |
| gera upp <húsið> | |
| gera <húsini> í stand | | íbúðin hefur verið gerð upp á smekklegan hátt | |
| íbúðin er snøgg nú hon er gjørd í stand |
|
|
| | b | |
| gera upp | |
| avrokna, gjalda | | við gerðum upp við þjóninn og fórum út | |
| vit guldu tænaranum og fóru av stað |
|
|
| | c | |
| gera <þetta> upp við sig | |
| seta sær <okkurt> fyri, gera <okkurt> av | | ég gat ekki gert upp við mig hvor húfan væri flottari | |
| eg fekk ikki gjørt av hvør húgva ið var tann snøggasta |
|
|
| | d | |
| gera sér upp <veikindi> | |
| látast at vera <sjúkur> |
|
|
|
|
| 19 |
|
| gera + upp á milli | |
| gera upp á milli <þeirra> | |
| gera mismun á <teimum> | | hún gerir ekki upp á milli barnanna sinna | |
| hon ger ikki mismun á børnum sínum |
|
| | geta ekki gert upp á milli <þessara tveggja málverka> | |
| ikki at kunna avgera <hvønn málning av tveimum> einum líkar best |
|
|
|
| 20 |
|
| gera + úr | |
| a | |
| gera saft úr <berjum> | |
| gera saft úr berum | | hún gerði bát úr dagblaðinu | |
| hon gjørdi ein bát burtur úr dagblaðnum |
|
|
| | b | |
| gera lítið úr <honum> | |
| lítilsvirða <hann> |
|
| | c | |
| gera <mikið> úr <vandamálinu> | |
| gera <nógv> burtur úr <vandamálinum> | | hann gerði lítið úr bakveiki sinni | |
| hann gjørdi lítið burtur úr at hann hevði ilt í rygginum |
|
|
| | d | |
| gera gott úr <öllu> | |
| fáa sum best burtur úr <øllum> |
|
|
|
|
| 21 |
|
| gera + út | |
| gera út <bát> | |
| gera út <bát> |
|
|
|
| 22 |
|
| gera + út af við | |
| gera út af við <hana> | |
| beina fyri <henni> | | fyrirlesarinn var að gera út af við mig af leiðindum | |
| hann, ið helt fyrilesturin, var um at gera av við meg, so keðiligur var hann |
|
|
|
|
| 23 |
|
| gera + út um | |
| gera út um <þetta> | |
| gera <hetta> av | | þeir ætluðu að gera út um deiluna með slagsmálum | |
| teir ætlaðu at fara til hendurs at avgera ósemjuna |
|
|
|
|
| 24 |
|
| gera + við | |
| a | |
| gera við <kranann> | |
| umvæla <kranan> | | hann gat ekki gert við kassettutækið | |
| hann fekk ikki umvælt kasettubandspælaran |
|
|
| | b | |
| gera vel við <hana> | |
| fara væl við <henni> |
|
| | c | |
| geta <lítið> gert við <þessu> | |
| <ikki> at fáa gjørt <nógv> við <hetta> |
|
|
|
|
| gerðu svo vel |
|
| ger so væl | | má ég fá saltið? - gerðu svo vel | |
| kanst tú rætta mær saltið? - ger so væl! |
| | gerið þið svo vel að koma inn | |
| gerið so væl og komið inn |
|
|
| gerast, v |
| gerður, adj |