ISLEX - orðabókin
Stofnun Árna Magnússonar í íslendskum vísindum
vel orðabók:
liggja s info
 
framburður
 bending
 1
 
 (um fólk)
 liggja
 hún liggur í rúminu
 
 hon liggur í songini
 kötturinn lá á mottunni
 
 kettan lá á máttuni
 við lágum í grasinu og horfðum upp í himininn
 
 vit lógu í grasinum og hugdu upp í himmalin
 liggja á grúfu
 
 liggja á grúgvu, liggja fram eftir rommum
 liggja veikur
 
 liggja sjúkur
 hér liggur <hann>
 
 her liggur <hann> grivin
 2
 
 (um hluti)
 liggja
 bókin liggur opin á borðinu
 
 bókin liggur opin á borðinum
 hálsfestin lá á botni skúffunnar
 
 hálsketan lá á botni í skuffuni
 fötin lágu á gólfinu
 
 klæðini liggja á gólvinum
 3
 
 (um veg, leið)
   ((um veg el. leið) ganga í ávísa ætt, vera á ávísum stað), ganga, liggja
 vegurinn lá eftir dalnum
 
 vegurin gekk gjøgnum dalin
 gatan liggur í hálfhring
 
 gøtan gongur í ein hálvring
 <halda> sem leið liggur
 
 <fara> beina leið
 4
 
 liggja + að
 
 a
 
 <Danmörk> liggur að <Þýskalandi>
 
 <Danmark> hevur mark saman við <Týsklandi>, <Danmark> liggur upp at <Týsklandi>
 b
 
 láta að því liggja
 
 vilja vera við
 látið var að því liggja að fjárveitingin hafi verið ólögleg
 
 onkur vildi vera við, at peningajáttanin var ólóglig
 5
 
 liggja + á
 
 a
 
 <mér> liggur á
 
 subjekt: hvørjumfall
 <eg> havi skund, <eg> havi brátt um
 honum lá ekkert á að fara heim
 
 tað var eingin skundur á honum at fara til hús
 <henni> liggur lífið á
 
 <hon> er altrá
 það liggur (ekki) á <þessu>
 
 <hetta> hevur ongan skund
 b
 
 það liggur <vel> á <honum>
 
 <hann> er í <góðum> lag, <hann> er í <góðum> skørum
 c
 
 liggja á eggjum
 
 liggja á eggjum, bøla
 d
 
 liggja á <peningunum>
 
 liggja oman á <pengunum>, bølast oman á <pengunum>
 6
 
 liggja + eftir
 
 það liggur <mikið> eftir <hana>
 
 <nógv> sæst eftir <hana>
 7
 
 liggja + frammi
 
 <eyðublaðið> liggur frammi
 
 <oyðublaðið> liggur frammi
 8
 
 liggja + fyrir
 
 a
 
 liggja fyrir
 
 liggja í seingini
 b
 
 liggja fyrir dauðanum
 
 liggja fyri deyðanum
 c
 
 það liggur fyrir að <ákveða þetta>
 
 tað liggur fyri at taka avgerð um <hetta>, avgerð krevur at verða tikin um <hetta>
 það liggur ekkert fyrir um <þetta>
 
 einki er til skjals um <hetta>
 d
 
 <þetta> á fyrir <henni> að liggja
 
 <tað> eigur <hon> eftir at <gera>
 það átti ekki fyrir honum að liggja að koma til Ameríku
 
 honum var ikki lagað at sleppa til Amerika
 <þetta> liggur fyrir <honum>
 
 <tað> er <honum> lagað, <tað> fer at henda <honum>
 við vissum ekki að þetta lægi fyrir okkur
 
 vit vistu ikki at hetta fór at henda okkum
 e
 
 <þetta> liggur opið fyrir <honum>
 
 <hetta> liggur væl fyri hjá <honum>
 9
 
 liggja + í
 
 a
 
 liggja í <flensu>
 
 liggja við <influensu>
 b
 
 þannig liggur í því
 
 soleiðis er tað við tí
 þannig lá í því að þeir ætluðu að hittast um kvöldið
 
 soleiðis var at teir ætlaðu at hittast um kvøldið
 c
 
 það liggur í augum uppi
 
 tað er eyðsýnt
 d
 
 <spenna> liggur í loftinu
 
 <spenningur> er í luftini
 e
 
 liggja í því
 
 standa penur
 þar lástu í því!
 
 nú stendur tú penur, royn teg nú!, statt nú!
 10
 
 liggja + með
 
 liggja með <henni>
 
 vera í song við <henni>
 11
 
 liggja + niðri
 
 <starfsemin> liggur niðri
 
 <virksemið> lá stilt
 flugsamgöngur lágu niðri í óveðrinu
 
 eingin flogferðsla var, meðan óveðrið leikaði
 11
 
 liggja + nærri
 
 það lá nærri <öngþveiti>
 
 har mundi verið <ruðuleiki>
 það lá nærri að hann æki út af
 
 hann mundi koyrt útav
 12
 
 liggja + undir
 
 a
 
 liggja undir grun
 
 vera undir illgruna
 b
 
 <viðurinn> liggur undir skemmdum
 
 <viðurin> liggur og oyðilegst
 12
 
 liggja + til
 
 <sterk rök> liggja til <þess>
 
 tað eru <góðar grundir> fyri <tí>
 margar ástæður liggja til þess að salurinn er heppilegur
 
 ymsar grundir eru til fyri at hesin salurin hóskar væl
 13
 
 liggja + úti
 
 liggja úti
 
 liggja í tjaldi
 14
 
 liggja + við
 
 a
 
 <þetta> liggur beint við
 
 <tað> er eyðsæð, <tað> er sjálvsagt
 það lá beint við að spyrja bóndann til vegar
 
 tað var sjálvsagt at spyrja bóndan um veg
 b
 
 <mér> liggur við <köfnun>
 
 subjekt: hvørjumfall
 <eg> eri um at <kódna>
 það lá við <árekstri>
 
 har mundi verið <samanstoytur>
 það lá við að hann missti jafnvægið
 
 hann mundi mist javnvágina
 það lá við sjálft að <hann félli útbyrðis>
 
 tað var um reppið at <hann fór fyri borð>
 c
 
 það liggja <háar sektir> við <brotinu>
 
 <lógarbrotið> verður sektað við <stórari bót>
 d
 
 ef / þegar mikið liggur við
 
 læri, um/tá ið nógv er um at vera, um/tá ið á leikar
 ef mikið lá við afgreiddi eigandinn sjálfur í búðinni
 
 var nógv at gera avgreiddi eigarin sjálvur í handlinum
 e
 
 liggja við
 
 gamalt
 liggja í tjaldi
 16
 
 liggja + yfir
 
 liggja yfir <þessu>
 
 sita og totast við <e-t>
 hann lá lengi yfir heimadæmunum
 
 hann sat leingi og totaðist við roknistykkjunum
  
 láta ekki sitt eftir liggja
 
 hann sparir seg ikki, hansara partur liggur ikki eftir
© Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum, Árnagarði við Suðurgötu, 101 Reykjavík