ISLEX - orðabókin
Stofnun Árna Magnússonar í íslendskum vísindum
vel orðabók:
með fs
 
framburður
 stýring: hvørjumfall/hvønnfall
 1
 
 (um samfylgd eða e-ð sem fylgist að)
 við
 a
 
 stýring: hvørjumfall
 (ásamt, í hópi með eða í fylgd e-s)
 við
 hún söng lengi með hljómsveitinni
 
 hon sang leingi við tónleikabólkinum
 margir embættismenn komu með forsetanum
 
 fleiri embætisfólk komu við forsetanum
 b
 
 stýring: hvønnfall
 (um e-ð/e-n sem e-r flytur á e-n stað)
 við
 þau fóru með barnið til læknis
 
 tey fóru við barninum til lækna
 mundu að koma með öll verkfærin
 
 minst til at taka øll amboðini við
 2
 
 stýring: hvørjumfall
 (um hlut (t.d. áhald) eða e-ð óhlutkennt (t.d. aðferð) sem e-ð er gert með)
 við
 hún klippti dúkinn með skærum
 
 hon klipti dúkin við saksinum
 þeir trufluðu fundinn með hávaða og látum
 
 teir órógvaðu fundin við larmi og lótum
 þingmaðurinn tryggði sér kosningu með því að lofa skattalækkunum
 
 við lyftum um skattalætta tryggjaði tingmaðurin sær at verða valdur
 3
 
 stýring: hvønnfall
 (um e-ð sem e-r hefur eða er haldinn)
 um okkurt tú ert í ella líður av
 hún er með trefil um hálsinn
 
 hon hevur turriklæði um hálsin
 ertu með kvef?
 
 hevur tú krím?
 4
 
 stýring: hvørjumfall
 (um innhald o.þ.h.)
 við
 kassi með bókum
 
 ein kassi við bókum
 5
 
 stýring: hvørjumfall
 (um framvindu í tíma)
 við, út ímóti, út á
 það hlýnar með morgninum
 
 tað verður lýggjari út á morgunin, tað verður lýggjari út ímóti morgni
 ástandið versnar með degi hverjum
 
 støðan versnar dag fyri dag
 6
 
 stýring: hvørjumfall
 (um staðsetningu eða hreyfingu meðfram e-u)
 fram við
 við flugum með strönd Jótlands og áfram til Noregs
 
 vit flugu fram við tí jútsku strondini og víðari til Noregs
 það er víða þéttur ís með landi en stakir jakar utar
 
 nógvastaðni fram við landi er tættur ísur, men hendinga ísflakar longri úti
© Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum, Árnagarði við Suðurgötu, 101 Reykjavík