|
framburður |
| bending |
| 1 |
|
| ávirki: hvønnfall | | taka, tríva | | hann tók bókina af borðinu | |
| hann tók bókina av borðinum |
| | taktu bíómiðann þinn | |
| tak atgongumerkið hjá tær |
|
|
| 2 |
|
| ávirki: hvønnfall | | taka, tríva, grípa, taka á hondum, handtaka | | lögreglan tók bankaræningjana | |
| løgreglan tók bankaránararnar |
| | taka <hann> fastan | |
| taka fastan, seta fastan |
| | taka <hana> til fanga | |
| taka <hana> til fanga |
|
|
| 3 |
|
| taka | | taka mynd | |
| taka mynd |
| | taka afrit | |
| taka avrit |
| | taka <sýni> | |
| taka <sýni>, taka <roynd> | | læknirinn tók blóðprufu úr sjúklingnum | |
| læknin tók eina blóðroynd av sjúklinginum |
|
| | taka dæmi | |
| nevna dømi, vísa á dømi | | við skulum taka einfalt dæmi | |
| latið okkum nevna eitt einfalt dømi |
|
|
|
| 4 |
|
| ávirki: hvønnfall | | taka, rúma | | kannan tekur tvo lítra | |
| kannan tekur tveir litrar |
| | salurinn tekur 200 manns í sæti | |
| salurin tekur 200 fólk |
|
|
| 5 |
|
| ávirki: hvørjumfall | | taka <væl> ímóti (onkrum) | | bankastjórinn tók mér vel | |
| bankastjórinn tók væl ímóti mær |
| | taka <gestinum> opnum örmum | |
| taka ímóti <gestinum> við opnum ørmum |
|
|
| 6 |
|
| ávirki: hvørjumfall | | taka, svara aftur, taka ímóti, taka upp | | þjónninn tók því illa þegar við kvörtuðum | |
| tænarin tók tað illa upp at vit klagaðu |
| | fundarmenn tóku tillögunni vel | |
| fundarfólkið tók væl ímóti uppskotinum |
| | veistu hvernig hún tók fréttinni? | |
| veitst tú hvussu hon tók tíðindini |
|
|
| 7 |
|
| ávirki: hvønnfall | | taka, fata á ávísan hátt | | ég tek orð hennar ekki alvarlega | |
| eg taki ikki orð hennara í álvara |
| | hann tók þögn hennar sem samþykki | |
| hann tók tøgn hennara sum samtykki |
|
|
| 8 |
|
| ávirki: hvørjumfall + hvønnfall | | taka sér <frí> | |
| taka sær <frí> |
| | taka sér <nýtt nafn> | |
| taka sær <nýtt navn> |
| | taka sér tak | |
| taka sær um reiggj |
|
|
| 9 |
|
| taka á rás | |
| leypa avstað |
| | taka á sprett | |
| spenna avstað |
| | taka til fótanna | |
| taka til beins |
|
|
| 10 |
|
| (sem háttarsögn: byrja) | | (háttarsagnorð: byrja, fara at), fara at, taka at, byrja | | það var tekið að kólna | |
| tað var farið at kólna |
| | menn tóku að ókyrrast | |
| fólk fóru at órógvast |
|
|
| 11 |
|
| það tekur því <ekki> | |
| tað loysir seg <ikki> | | það tekur því varla að gera við gamla bílinn | |
| tað loysir seg valla at umvæla tann gamla bilin |
| | við vorum næstum komin á leiðarenda svo það tók því ekki að stoppa | |
| vit vóru næstan framkomin so tað loysti seg ikki at steðga |
|
|
|
| 12 |
|
| taka + að | |
| a | |
| taka <þetta> að sér | |
| ávirki: hvønnfall | | átaka sær <hetta>, taka <hetta> upp á seg | | hann tekur að sér allt of mörg verkefni | |
| hann tekur alt ov nógv arbeiði upp á seg |
|
|
| | b | |
| taka <drenginn> að sér | |
| ávirki: hvønnfall | | taka <dreingin> til sín |
|
|
|
|
| 13 |
|
| taka + af | |
| a | |
| taka af sér <húfuna> | |
| taka húgvuna av, strika húgvuna, strúka húgvuna | | hún tók af sér úrið og gleraugun | |
| hon tók urið av (arminum) og fór úr brillunum |
|
|
| | b | |
| taka <fangann> af lífi | |
| taka <fangan> av lívi |
|
| | c | |
| subjekt: hvønnfall | | <þetta> tekur <fljótt> af | |
| <hetta> er skjótt av, <hetta> hæsar skjótt av, <hetta> er skjótt yvirstaðið | | það var sárt hjá tannlækninum en það tók fljótt af | |
| tað var ringt at fara til tannlækna men tað var skjótt yvirstaðið |
|
|
|
|
|
| 14 |
|
| taka + aftur | |
| a | |
| taka <orð sín> aftur | |
| ávirki: hvønnfall | | taka <orð síni> aftur |
|
| | b | |
| taka aftur gleði sína | |
| gerast í góðum lag aftur |
|
|
|
|
| 15 |
|
| taka + á | |
| a | |
| taka á <málinu> | |
| taka sær av <málinum>, loysa <málið> | | skólastjórinn tók á málinu með festu | |
| skúlastjórin tók málið í fullum álvara |
| | forstjórinn tekur aldrei á neinu sem kemur upp | |
| stjórin tekur sær aldri av nøkrum trupulleika sum stingur seg upp |
|
| | taka <mildilega> á <afbrotinu> | |
| fara <lættliga> um misbrotið |
|
| | b | |
| taka sig á | |
| taka sær um reiggj, taka dik á seg | | hann tók sig á og hætti að drekka | |
| hann tók sær um reiggj og gavst at drekka |
|
|
| | c | |
| taka á öllu sínu | |
| leggja alla sína orku í e-t, royna sítt ítasta | | hún varð að taka á öllu sínu til að klára maraþonhlaupið | |
| hon noyddist at leggja alla orku í til at klára maratonið |
|
| | taka á honum stóra sínum | |
| royna sítt ítasta |
|
|
|
|
| 16 |
|
| taka + á móti | |
| a | |
| taka á móti <gestunum> | |
| taka ímóti <gestunum> |
| | taka á móti <vörusendingu> | |
| taka ímóti <vøru> |
|
| | b | |
| taka á móti barni | |
| taka ímóti barni |
|
|
|
|
| 17 |
|
| taka + eftir | |
| taka eftir <manninum> | |
| ansa eftir, leggja til merkis, raka við, verða varur við, varnast, taka eftir | | ég tók eftir því að bókin var ekki í hillunni | |
| eg ansaði eftir at bókin ikki stóð á hillini |
|
|
|
|
| 18 |
|
| taka + fram | |
| a | |
| taka fram <diska og hnífapör> | |
| ávirki: hvønnfall | | taka talerkar fram og knívar og gaflar |
|
| | b | |
| taka <þetta> fram | |
| ávirki: hvønnfall | | taka <hetta> fram, draga <hetta> fram, leggja dent á <hetta>, strika undir <hetta>, gera vart við <hetta> | | hún tók það fram að kaffið væri ókeypis | |
| hon tók fram at kaffið var ókeypis |
| | ég vil taka það skýrt fram að myndataka hér er óleyfileg | |
| eg vil serliga gera vart við at tað ikki er loyvt at takar myndir her |
|
|
| | c | |
| taka <henni> fram | |
| ávirki: hvørjumfall | | bera av <henni>, vera betri enn <hon>, standa fremri enn <hon> | | nýja leikritið tekur hinu langt fram | |
| nýggi leikurin er nógv betri enn hin |
|
|
|
|
|
| 19 |
|
| taka + fram úr | |
| taka fram úr <bílnum> | |
| leggja <bilin> aftur um seg, yvirhála <bilin> |
|
|
|
| 20 |
|
| taka + fram yfir | |
| taka <þetta> fram yfir <hitt> | |
| taka <hetta> fram um <hatta>, dáma <hetta> betri enn <hatta> | | hún tekur hvítvín fram yfir bjór | |
| henni dámar betri vín enn øl |
|
|
|
|
| 21 |
|
| taka + frá | |
| taka frá <tvö sæti> | |
| leggja <tvey pláss> av | | ég lét taka frá jakka í búðinni | |
| eg fekk tey at leggja mær ein jakka av í handlinum |
|
|
|
|
| 22 |
|
| taka + fyrir | |
| a | |
| taka <þetta> fyrir | |
| hava <hetta> fyri, viðgera <hetta>, hava <hetta> til umrøðu | | í dag tók kennarinn fyrir jarðskjálfta og eðli þeirra | |
| í dag viðgjørdi lærarin jarðskjálvtar og hvussu teir bera seg at |
| | málið verður tekið fyrir á fundinum | |
| málið kemur fyri á fundinum |
|
|
| | b | |
| taka <greiðslu> fyrir <þetta> | |
| taka <gjald> fyri <hetta> | | leiðsögumaðurinn tók ekkert fyrir að sýna okkur rústirnar | |
| ferðaleiðarin tók einki fyri at vísa okkum toftirnar |
|
|
| | c | |
| taka fyrir <svindlið> | |
| steðga <svikinum> | | það er búið að taka fyrir að nemendur séu með sígarettur | |
| bann er sett fyri at næmingar kunnu hava sigarettir |
|
| | það tekur fyrir <draugaganginn> | |
| <spøkjaríið> heldur uppat |
|
|
|
|
| 23 |
|
| taka + inn | |
| a | |
| taka inn <lyfið> | |
| taka <medisinið> |
|
| | b | |
| taka <hana> inn í <skólann> | |
| taka <hana> upp <í skúlan> |
|
|
|
|
| 24 |
|
| taka + inn á | |
| taka <þetta> inn á sig | |
| taka sær <hetta> nær | | ég tek ekki inn á mig það sem hún sagði | |
| eg tók mær tað ikki nær sum hon segði |
|
|
|
|
| 25 |
|
| taka + í | |
| a | |
| taka <vel> í <þetta> | |
| taka <væl> undir við <hesum> | | hann tók vel í að vera þeim til ráðgjafar | |
| hann var sinnaður at geva teimum ráð |
|
|
| | b | |
| taka í <hana> | |
| harta <hana>, taka í <hana> |
| | taka í lurginn á <honum> | |
| taka í herðatoppin á <honum> |
|
| | c | |
| taka í nefið | |
| nýta snús (at lata upp í nøsina) |
|
|
|
|
| 26 |
|
| taka + í gegn | |
| taka <eldhúsið> í gegn | |
| gera <køkin> í stand |
|
|
|
| 27 |
|
| taka + í sundur | |
| taka <útvarpið> í sundur | |
| taka <útvarpið> sundur |
|
|
|
| 28 |
|
| taka + með | |
| taka með (sér) <regnhlíf> | |
| taka <eitt regnskjól> við (sær) | | við tókum með tvö tjöld | |
| vit tóku tvey tjøld við |
|
|
|
|
| 29 |
|
| taka + niðri | |
| <skipið> tekur niðri | |
| <skipið> tók botn |
|
|
|
| 30 |
|
| taka + niður fyrir | |
| taka niður fyrir sig | |
| gifta seg niður úr stætt |
|
|
|
| 31 |
|
| taka + nærri | |
| taka <orð hans> nærri sér | |
| taka sær <orð hansara> nær | | höfundurinn tók gagnrýnina mjög nærri sér | |
| høvundurin tók sær ummælið nær |
|
|
|
|
| 32 |
|
| taka + ofan | |
| taka ofan | |
| taka hattin av høvdinum, lætta hattin av høvdinum |
| | taka ofan fyrir <henni> | |
| lætta hattin av høvdinum fyri <henni>, taka hattin av fyri <henni> | | ég tek ofan fyrir sjálfboðaliðunum fyrir óeigingjarnt starf þeirra | |
| eg taki hattin av fyri teimum sjálvbodnu fyri teirra ósjálvsókna arbeiði |
|
|
|
|
| 33 |
|
| taka + saman | |
| a | |
| taka saman <leikföngin> | |
| rudda <leikutoyið> upp |
|
| | b | |
| taka saman <skýrslu> | |
| skriva eina <frágreiðing> |
|
|
|
|
| 34 |
|
| taka + saman við | |
| taka saman | |
| kasta saman | | þau eru tekin saman aftur | |
| nú hava tey kastað saman aftur |
|
| | taka saman við <hana> | |
| fara at ganga saman við <henni> | | hann er tekinn saman við unga leikkonu | |
| hann er farin at fjasast við eina unga leikkonu |
|
|
|
|
| 35 |
|
| taka + til | |
| a | |
| taka til | |
| rudda |
| | börnin tóku vel til eftir sig | |
| børnini ruddaðu væl upp eftir sær |
| | ég ætla að taka til á skrifborðinu mínu | |
| eg ætli at rudda skriviborðið hjá mær |
|
| | b | |
| taka til hendi(nni) | |
| taka armarnar frá sær, gera okkurt til nyttu |
|
| | c | |
| taka til <kvöldmat> | |
| gera <nátturða> |
|
| | d | |
| taka til starfa | |
| fara til verka, fara til arbeiðis | | verksmiðjan tók til starfa í fyrra | |
| verksmiðjan fór undir framleiðslu í fjør |
|
|
| | e | |
| taka <orð hans> til sín | |
| taka <orð hansara> til eftirtektar, taka <orð hansara> til sín |
|
| | f | |
| láta <mál fatlaðra> til sín taka | |
| hava áhuga fyri <viðurskiftunum hjá teimum brekaðu> |
|
| | g | |
| taka sig til | |
| þær tóku sig til fyrir útileguna |
|
| | h | |
| taka sig til og <skrifa grein> | |
| hann tók sig til og málaði húsið |
|
|
|
|
| 36 |
|
| taka + til við | |
| taka til við að <syngja> | |
| fara at syngja, taka at syngja, byrja at syngja |
|
|
|
| 37 |
|
| taka + undir | |
| a | |
| taka undir <orð hans> | |
| taka undir við <honum> |
|
| | b | |
| taka undir sönginn | |
| taka undir, syngja við |
|
| | c | |
| það tekur undir <í fjöllunum> | |
| tað ekkóar í <fjøllunum>, tað ljóðar aftur í <fjøllunum>, tað svarar aftur í <fjøllunum> |
|
|
|
|
| 38 |
|
| taka + upp | |
| a | |
| taka upp <símtólið> | |
| taka <hornið> av |
|
| | b | |
| taka upp <nýjar aðferðir> | |
| fara undir <nýggjar mannagongdir> |
|
| | c | |
| taka upp <flösku> | |
| lata eina <fløsku> upp |
|
| | d | |
| taka upp <kartöflur> | |
| taka <epli> upp |
|
| | e | |
| taka upp <tónleikana> | |
| taka <konsertina> upp |
|
| | f | |
| taka <nemandann> upp | |
| hoyra ein <næming> |
|
| | g | |
| taka <málefnið> upp | |
| taka eitt <mál> upp | | málið var tekið upp á fundinum | |
| málið varð tikið upp á fundinum |
|
|
| | h | |
| <sjúkdómurinn> tekur sig upp aftur | |
| <sjúkan> tók seg uppaftur |
|
| | i | |
| snjóinn tekur upp | |
| subjekt: hvønnfall | | kavin tánar, kavin tiðnar, tað toyggjar |
|
|
|
|
| 39 |
|
| taka + upp á | |
| taka upp á <þessum ósið> | |
| taka sær <hendan ósið> fyri |
|
|
|
| 40 |
|
| taka + utan af | |
| taka utan af <pakkanum> | |
| opna <pakkan>, lata <pakkan> upp |
|
|
|
| 41 |
|
| taka + utan um | |
| taka utan um <hana> | |
| taka tvørtur um <hana> |
|
|
|
| 42 |
|
| taka + út | |
| a | |
| taka út <peningaupphæð> | |
| taka <eina upphædd> út |
|
| | b | |
| taka út refsingu | |
| líða revsing |
|
| | c | |
| taka út þjáningar | |
| tola líðingar |
|
| | d | |
| taka <verkið> út | |
| meta um <arbeiðið> |
|
|
|
|
| 43 |
|
| taka + við | |
| a | |
| taka við (af honum) | |
| taka við (eftir hann), avloysa (hann) | | ég þarf að hætta núna, viltu taka við? | |
| eg noyðist at gevast nú, kanst tú loysa meg av? |
| | hún tók við af gamla forstjóranum | |
| hon tók við eftir gamla stjóran |
|
|
| | b | |
| taka við <bréfinu> | |
| taka ímóti <brævinum> | | hann tók við verðlaununum við hátíðlega athöfn | |
| hon tók ímóti virðislønini á einum hátíðarhaldi |
|
|
|
|
|
| 44 |
|
| taka + yfir | |
| a | |
| taka yfir <reksturinn> | |
| taka við <rakstrinum> |
|
| | b | |
| taka yfir <heiminn> | |
| leggja <heimin> undir seg | | arfinn er búinn að taka yfir blómabeðin | |
| blómubeðini grógva undir í illgresi |
|
|
|
|
|
| takast, v |