ISLEX - orðabókin
Stofnun Árna Magnússonar í íslendskum vísindum
vel orðabók:
um fs/hj
 
framburður
 stýring: hvønnfall
 1
 
 (utan um, kringum)
 um
 hún vafði klút um höfuðið
 
 hon vavdi ein klút um høvdið
 2
 
 (á tilteknu svæði)
 um
 sprengingin heyrðist um alla borgina
 
 spreingingin hoyrdist um allan býin
 um allt
 
 allastaðni, um alt
 hér eru hermenn um allt
 
 her eru hermenn allastaðni
 3
 
 (um leiðarstefnu)
 um
 leiðin liggur um Þýskaland og Austurríki suður til Ítalíu
 
 leiðin liggur um Týskland og Eysturríki suður til Italia
 4
 
 (um tiltekið tímaskeið)
 um, á
 ég verð heima um jólin/páskana
 
 eg verði heima um jólini/páskirnar
 það er rólegt í miðbænum um helgar
 
 tað er róligt í miðbýnum um vikuskiftini
 5
 
 <hann> um það
 
 <hann> um tað
 ég ætla ekkert að kjósa - þú um það, en þá hefurðu heldur engin áhrif
 
 eg ætli ikki at velja - tú um tað, men so hevur tú heldur onga ávirkan
 6
 
 (um tilfærslu/breytingu (til aukningar/minnkunar))
 við
 vatnsborðið hefur hækkað um 50 sentímetra
 
 vatnskorpan er hækkað við 50 sentimetrum
 ég hef þyngst um nokkur kíló
 
 eg eri farin nøkur kilo fram
 7
 
 sum hjáorð
 (nærri því)
 um, umleið
 það eru um 50 manns í félaginu
 
 tað eru umleið fimmti mans í felagnum
 hver poki er um 50 kíló
 
 hvør posi vigar um fimmti kilo
© Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum, Árnagarði við Suðurgötu, 101 Reykjavík