ISLEX - orðabókin
Stofnun Árna Magnússonar í íslendskum vísindum
vel orðabók:
vera s info
 
framburður
 bending
 1
 
 vera
 snjórinn er kaldur
 
 kavin er kaldur
 veðrið var gott
 
 veðrið var gott
 2
 
 vera, standa, liggja
 jökullinn er á Vesturlandi
 
 jøkulin er á Vesturlandinum
 lykillinn var í skúffunni
 
 lykilin var í skuffuni
 bollinn er á borðinu
 
 koppurin stendur á borðinum
 3
 
   (um steðg, uppihald:), verða verandi, vera
 hann fékk að vera í tvær nætur
 
 hann slapp at vera í tvær nætur
 við ákváðum að vera þar lengur
 
 vit gjørdu av at dvølja har longur
 4
 
 hjálparsagnorð um óendaða gerð:
 vera í holtur við
 hann er að raka sig
 
 hann rakar sær
 hún var að horfa á sjónvarpið þegar ég kom heim
 
 hon sat og hugdi at sjónvarpi tá ið eg kom til hús
 5 (hjálparsagnorð um endaða gerð)
 
 vera, verða
 fjórir starfsmenn voru ráðnir
 
 fýra starvsfólk vóru sett
 báturinn er farinn
 
 báturin er farin
 6
 
 láta <hana> vera
 
 lata <hana> vera, lat <hana> fáa frið
 láttu mig vera, ég er að lesa
 
 lat meg fáa frið, eg lesi
 7
 
 vera búinn að vera
 
 a
 
 vera liðugt við (e-m), vera úti við (e-m)
 þessi stjórnmálaflokkur er búinn að vera
 
 tað er liðugt við hesum flokkinum
 fótboltakappinn er alveg búinn að vera
 
 tað er úti við hesum fótbóltsspælaranum
 b
 
 fyrilagstur, deyðamóður, sperðlaður, fyri ongum
 við vorum búnar að vera eftir daginn
 
 vit vóru fyrilagstar eftir dagin
 8
 
 vera + að
 
 vera <vel> að sér
 
 vera vitandi, vera upplýstur, vita nógv, vera væl at sær
 þú ert vel að þér um fugla
 
 tú veitst nógv um fuglar
 vera alltaf að
 
 altíð gera okkurt, arbeiða uttan íhald
 þessi höfundur tekur sér aldrei frí, hann er alltaf að
 
 hasin høvundurin heldur ongantíð frí, hann skrivar uttan íhald
 9
 
 vera + á
 
 vera á <þessu>
 
 meina <hetta>, hugsa <hetta>, halda <hetta>
 ég er á því að auka þurfi stærðfræðikennslu
 
 eg haldi at undirvísingin í støddfrøði skal økjast
 hann er á því að hún sé besta söngkona landsins
 
 hann heldur at hon er besta sangarinnan í landinum
 10
 
 vera + á eftir
 
 vera á eftir
 
 vera afturúr
 hún var ári á eftir í skóla
 
 hon var eitt ár aftanfyri í skúlanum
 vera á eftir <honum>
 
 elta <hann>
 hundurinn var enn á eftir henni
 
 hundurin var enn í hølunum á henni
 11
 
 vera + á móti
 
 vera á móti <þessu>
 
 vera ímóti <hesum>
 12
 
 vera + eftir
 
 <hálft brauðið> er eftir
 
 <helvtin av breyðinum> er eftir
 veislan stóð þar til ekkert var eftir
 
 veitslan helt á til einki var eftir
 13
 
 vera + frá
 
 vera frá sér
 
 vera frá sær sjálvum, óður í høvdinum
 ætlarðu upp á þak, ertu alveg frá þér?
 
 ætlar tú upp á takið, ert tú óður í høvdinum
 vera frá í <bakinu>
 
 hava ógvuliga ilt í <rygginum>
 vera ekki frá því
 
 hava varhugan av, ikki taka fyri
 ég er ekki frá því að við höfum sést áður
 
 eg havi varhugan av at vit hava hitst fyrr
 14
 
 vera + hjá
 
 vera hjá <lækni>
 
 vera hjá <lækna>
 hann hefur verið hjá sálfræðingi í tvö ár
 
 hann hevur verið hjá sálarfrøðingi í tvey ár
 15
 
 vera + inni í
 
 vera inni í <málinu>
 
 vera inni í <málinum>
 16
 
 vera + í
 
 vera í <regnkápu>
 
 vera í <regnfrakka>
 hann var í svörtum skóm
 
 hann var í svartaskóm
 vera í <ensku> <tvisvar í viku>
 
 ganga til <enskt> <tvær ferðir um vikuna>
 vera í <námi>
 
 lesa
 hún er í lögfræði í háskólanum
 
 hon lesur løgfrøði á universitetinum
 vera í <fótbolta>
 
 a
 
 spæla <fótbólt>
 krakkarnir voru í badminton úti í garði
 
 børnini spældu badminton úti í garðinum
 b
 
 spæla <fótbólt>
 hann er í karate á mánudögum
 
 hann íðkar karate mánadagar
 vera í <vondum> félagsskap
 
 koma í hóslag við <vána>fólk
 vera í <dópi>
 
 taka <rúsevni>
 vera í því
 
 vera skít
 17
 
 vera + með
 
 vera með <eldspýtur>
 
 hava <svávulpinnar> uppi á sær
 vera með <mislinga>
 
 hava <meslingar>
 vera með <góðar einkunnir>
 
 hava <góðar karakterir>
 vera með <dónaskap>
 
 vera <ófólkaligur>
 hún var með eintóma útúrsnúninga við mig
 
 hon vendi øllum við ið eg segði
 vera með <honum>
 
 vera saman við <honum>, ganga saman við <honum>
 hún er með strák úr eldri bekk
 
 hon gekk saman við einum dreingi úr einum eldri flokki
 18
 
 vera + til
 
 vera til
 
 a
 
 vera til, finnast
 er jólasveinninn kannski ekki til?
 
 er jólamaðurin kanska ikki til?
 b
 
 vera til reiðar, vera klárur
 ég er til, við skulum fara
 
 eg eri klárur, nú fara vit
 vera til í <þetta>
 
 vera fúsur at gera <hetta>, vera sinnaður at gera <hetta>
 hún var ekki til í að greiða reikninginn fyrir alla
 
 hon var sinnað at gjalda rokningina fyri øll
 19
 
 vera + um
 
 það er mikið um að vera
 
 har var nógv um at vera
 það var mikið um að vera í borginni á kosningadaginn
 
 har var nógv um at vera í býnum valdagin
 <mér> er ekki/ekkert um <þetta>
 
 subjekt: hvørjumfall
 <mær> dámar <hetta> einki
 mér er ekki um að hún róti í skúffunum hjá mér
 
 mær dámar einki at hon rótar í skuffunum hjá mær
 20
 
 vera + uppi
 
 vera uppi <á 18. öld>
 
 liva <í 18. øld>
 skáldið var uppi löngu fyrir okkar tíð
 
 yrkjarin livdi langt fyri okkara tíð
 21
 
 vera + út úr
 
 vera út úr
 
 vera avbyrgdur, vera avsíðis, vera til viks
 húsið er dálítið út úr þarna uppi á hæðinni
 
 húsini standa eitt sindur avsíðis har uppi á heygnum
 <þetta> er út úr kortinu
 
 <hetta> er burtur úr vón og viti
 <þetta> er út úr myndinni
 
 <hetta> hevur ongan áhuga longur, <hetta> er ikki til umrøðu longur
 22
 
 vera + við
 
 vera við
 
 vera at hitta, vera inni
 læknirinn var ekki við þegar ég hringdi
 
 læknin var ikki at hitta tá ið eg ringdi
 23
 
 vera + yfir
 
 vera yfir <stofnuninni>
 
 vera <stovns>leiðari
 hver er yfir þessari deild fyrirtækisins?
 
 hvør er leiðari á hesi deildini í fyritøkuni
  
 er á meðan er
 
 tað er meðan tað er
© Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum, Árnagarði við Suðurgötu, 101 Reykjavík