ISLEX - ordboka
Árni Magnússon-instituttet for islandske studier
velg ordbok:
fara v info
 
uttale
 bøying
 1
 
 (fara burt)
 dra av sted
 
 kjøre
 lestin fer eftir 10 mínútur
 
 toget går om ti minutter
 við fórum heim eftir tónleikana
 
 vi dro/gikk hjem etter konserten
 þau fóru inn í búðina
 
 de gikk inn i butikken
 hann fer til útlanda í næstu viku
 
 han drar/reiser utenlands neste uke
 fara erindisleysu
 
 gå til ingen nytte
 gå med uforrettet sak
 fara ferða sinna
 
 bevege seg omkring
 hún fer allra sinna ferða fótgangandi
 
 hun går alltid til fots dit hun skal
 fara leiðar sinnar
 
 dra av sted;
 gå sin vei
 2
 
 (athafna sig)
 oppføre seg på en eller annen måte
 farðu varlega í kvöld
 
 vær forsiktig i kveld
 fara huldu höfði
 
 opptre anonymt
 ikke gi seg til kjenne
 fara sér hægt
 
 ta det med ro
 3
 
 (enda)
 
 ende
 slutte
 hvernig fór fótboltaleikurinn?
 
 hvordan endte fotballkampen?
 hvordan gikk det på fotballkampen?
 allt fór vel á endanum
 
 alt endte godt
 alt gikk godt til slutt
 fara flatt á <viðskiptunum>
 
 gjøre en dårlig <handel>
 4
 
 (passa við)
 objekt: dativ
 kle
 være kledelig
 þessi litur fer þér vel
 
 den fargen kler deg godt
 5
 
 (hæfa)
 passe
 høve
 málverkið fer vel á þessum vegg
 
 maleriet passer godt på den veggen
 6
 
 (háttarsögn með nafnhætti: byrja)
 begynne
 það fór að rigna
 
 det begynte å regne
 mér var farið að leiðast
 
 jeg hadde begynt å kjede meg
 hundurinn fór að gelta
 
 hunden begynte å gjø
 7
 
 (háttarsögn með lýsingarhætti nútíðar, um framvindu)
 bli
 veðrið fer hlýnandi
 
 det blir varmere
 sjúklingnum fór smám saman batnandi
 
 pasienten ble bedre etter hvert
 8
 
 (í samböndum blótsyrða)
 dra
 fari það kolað
 
 det var som bare pokker
 fari <hún> norður og niður
 
 <hun> kan dra dit pepperen gror
 <hun> kan dra pokker i vold
 <hun> kan ryke og reise
 fari <hann> til fjandans
 
 <han> kan dra til helvete
 9
 
 fara + að
 
 a
 
 fara <svona> að <þessu>
 
 gjøre <det> <på den måten>
 bære seg <slik> at
 hvernig fer maður að því að skipta um dekk?
 
 hvordan gjør man når man skal skifte dekk?
 þú fórst ekki rétt að þessu
 
 du gjorde det ikke på riktig måte
 b
 
 fara vel að <honum>
 
 behandle <ham> godt
 c
 
 fara að <reglunum>
 
 følge <reglene>
 10
 
 fara + aftur
 
 subjekt: dativ
 <öllu> fer aftur
 
 <allting> går tilbake
 <allting> blir verre
 hann segir að heiminum fari stöðugt aftur
 
 han sier at verden stadig går i feil retning
 <henni> fer aftur
 
 det går tilbake med <henne>
 11
 
 fara + á
 
 a
 
 það fer vel á <þessu>
 
 <det> passer godt/bra
 það fer vel á því að hafa rauðvín með matnum
 
 det passer bra med rødvin til maten
 b
 
 fara á hausinn/höfuðið
 
 gå konkurs
 12
 
 fara + á bak við
 
 fara á bak við <hana>
 
 gå bak ryggen på <henne>
 13
 
 fara + á mis við
 
 fara á mis við <menntun>
 
 gå glipp av muligheten til å få <utdanning>
 ikke få mulighet til <utdanning>
 14
 
 fara + eftir
 
 fara eftir <reglunum>
 
 følge <reglene>
 hún fór alveg eftir leiðbeiningunum
 
 hun fulgte bruksanvisningen nøye
 15
 
 fara + fjarri
 
 subjekt: dativ
 <þessu> fer fjarri
 
 <det> er langt fra
 því fer fjarri að við höfum gert eitthvað ólöglegt
 
 vi har langt fra gjort noe ulovlig
 vi har slett ikke gjort noe ulovlig
 16
 
 fara + fram
 
 a
 
 subjekt: dativ
 <nemandanum> fer fram
 
 <eleven> gjør framskritt
 skólanum hefur farið fram í alþjóðlegum samanburði
 
 skolen kommer nå bedre ut i internasjonale sammenlikninger
 b
 
 <útskriftin> fer fram <í stóra salnum>
 
 <eksamensfesten> finner sted <i den store salen>
 c
 
 meðan þessu fór fram
 
 samtidig med dette
 på samme tid som dette
 17
 
 fara + fram á
 
 fara fram á <kauphækkun>
 
 be om <lønnsøkning>
 kreve <lønnsøkning>
 18
 
 fara + fram hjá
 
 <þetta> fer fram hjá <honum>
 
 <det> legger <han> ikke merke til
 <det> unngår <hans> oppmerksomhet
 <det> går <ham> hus forbi
 það fór alveg fram hjá mér hvaða dag hann nefndi
 
 jeg fikk ikke tak i hvilken dag han snakket om
 það hefur vart farið fram hjá neinum að jólin nálgast
 
 det har vel ikke unngått noen at julen nærmer seg
 19
 
 fara + fram úr
 
 a
 
 fara fram úr (bílnum)
 
 kjøre forbi
 það er bannað að fara fram úr hérna
 
 forbikjøring er forbudt her
 b
 
 <þetta> fer fram úr <mínum> björtustu vonum
 
 <det> er mye mer/bedre enn <jeg> hadde håpet
 <det> overstiger <mine> høyeste forventninger
 20
 
 fara + frá
 
 a
 
 fara frá
 
 flytte seg
 gå til side
 geturðu farið frá, ég þarf að komast inn
 
 kan du flytte deg så jeg får komme inn
 b
 
 fara frá <henni>
 
 gå fra <henne>
 21
 
 fara + fyrir
 
 a
 
 fara fyrir <hópnum>
 
 lede <gruppen>
 reyndasti maðurinn fór fyrir leiðangrinum
 
 den mest erfarne var leder for ekspedisjonen
 b
 
 það fer <mikið> fyrir <ísskápnum>
 
 <kjøleskapet> tar <stor> plass
 það fer <lítið> fyrir <vilja til sátta>
 
 <viljen til forsoning> er ikke påtakelig
 c
 
 það fór illa fyrir <henni>
 22
 
 fara + hjá
 
 a
 
 fara hjá sér
 
 bli brydd
 bli flau
 hún fór hjá sér þegar hann horfði á hana
 
 hun ble brydd da han så på henne
 b
 
 það fer ekki hjá <þessu>
 
 <det> er uunngåelig
 <det> er ikke til å unngå
 það fór ekki hjá því að sagan bærist út
 
 det var ikke til å unngå at ryktet spredte seg
 23
 
 fara + í
 
 a
 
 fara í <peysu>
 
 ta på seg <(en) genser>
 farðu nú í skóna, við ætlum út
 
 ta nå på deg skoene, vi skal ut
 b
 
 fara í vinnuna
 
 gå på jobben
 fara í <samkvæmi>
 
 gå i selskap
 c
 
 það fer <mikill tími> í <þetta>
 
 det går med <mye tid> til <dette>
 allur dagurinn fór í að gera hreint
 
 hele dagen gikk med til å gjøre rent
 d
 
 <þessi hávaði> fer í mig
 
 <dette bråket> går meg på nervene
 <dette bråket> irriterer meg
 <maturinn> fer <vel> í mig
 
 jeg føler meg <vel> av <maten>
 24
 
 fara + í kringum
 
 fara í kringum <lögin>
 
 omgå <loven>
 25
 
 fara + í sundur
 
 <bandið> fer í sundur
 
 <snora> går av
 26
 
 fara + með
 
 a
 
 fara illa með <bílinn>
 
 stelle stygt med <bilen>
 behandle <bilen> dårlig
 fara vel með <hjólið>
 
 stelle pent med <sykkelen>
 b
 
 fara með heilsuna
 
 ødelegge helsen
 hann fer með heilsuna ef hann heldur áfram að drekka
 
 han ødelegger helsen hvis han fortsetter å drikke
 c
 
 fara með <hana> <þangað>
 
 ta <henne> med <dit>
 hann fór með börnin í dýragarðinn
 
 han tok med seg barna i dyrehagen
 ég ætla að fara með stólinn til bróður míns
 
 jeg skal ta med stolen til broren min
 d
 
 fara með <henni> <þangað>
 
 dra <dit> sammen med <henne>
 ha følge med <henne> <dit>
 viltu fara með mér á listasafnið?
 
 vil du bli med på kunstmuseet?
 e
 
 fara með <kvæðið>
 
 framføre <diktet>
 lese opp <diktet>
 f
 
 fara með <umboð ráðherra>
 
 representere <statsråden>
 g
 
 þarna fórstu með það
 
 det var verre
 nå må du gi deg!
 27
 
 fara + ofan af
 
 fara ekki ofan af <skoðun sinni>
 
 ikke endre <oppfatning>
 28
 
 fara + saman
 
 a
 
 <þetta tvennt> fer <vel> saman
 
 <de to (tingene/fenomenene)> passer <godt> sammen
 húsgögnin í stofunni fara einstaklega vel saman
 
 møblene i stua passer veldig godt sammen
 akstur og áfengi fer ekki saman
 
 kjøring og alkohol hører ikke sammen
 b
 
 <þetta tvennt> fer saman
 
 <disse to (fenomenene/tingene)> følges at
 <disse to (tingene/fenomenene)> henger sammen
 <disse to (fenomenene/tingene)> går hånd i hånd
 vændi og fíkniefni fara oft saman
 
 prostitusjon og narkotika går ofte hånd i hånd
 29
 
 fara + um
 
 a
 
 fara um <veginn>
 
 ta turen <den veien>
 fjölmargir ferðamenn fara um þjóðgarðinn
 
 mange turister tar turen til nasjonalparken
 b
 
 fara um koll
 
 velte, falle/dette over ende
 blómavasinn fór um koll
 
 blomstervasen veltet
 c
 
 það fer <vel> um <mig>
 
 <jeg> har det <bra>
 <jeg> har det <hyggelig>
 það fór vel um okkur á hótelinu
 
 vi hadde det bra/hyggelig på hotellet
 d
 
 það fer um <mig>
 
 <jeg> føler uhygge
 30
 
 fara + utan
 
 dra utenlands
 31
 
 fara + úr
 
 fara úr
 
 kle av seg, ta av seg
 fara úr <peysunni>
 
 ta av seg <genseren>
 gestir eru beðnir að fara úr skónum
 
 besøkende bes ta av seg skoene
 32
 
 fara + út
 
 a
 
 fara út
 
 dra utenlands
 b
 
 fara út að borða
 
 gå ut og spise
 gå på restaurant
 fara út að skemmta sér
 
 gå på byen
 gå ut
 33
 
 fara + út í
 
 a
 
 fara út í <verslunarrekstur>
 
 gå i gang med <forretningsdrift>
 b
 
 fara út í <smáatriði>
 
 gå inn på <detaljene>
 það er ekki tími til að fara út í einstök atriði samningsins
 
 det er ikke tid til å gå inn på detaljer i avtalen
 34
 
 fara + út úr
 
 fara <vel> út úr <viðskiptunum>
 
 gjøre <en god handel>
 mörg fyrirtæki fóru illa út úr lántökum sínum
 
 mange virksomheter fikk problemer på grunn av sine lån
 35
 
 fara + við
 
 <skórnir> fara <vel> við <buxurnar>
 
 <skoene> passer <godt> til <buksene>
 36
 
 fara + yfir
 
 fara yfir <verkefnin>
 
 rette <oppgavene>
 gå igjennom <oppgavene>
 það þarf að fara aftur yfir útreikningana
 
 beregningene må gjennomgås en gang til
 37
 
 fara + yfir í
 
 fara yfir í <heilsufæði>
 
 gå over til <helsekost>
 38
 
 fara + yfir um
 
 fara yfir um
 
 bli gal
 gå fra vettet
 farast, v
 farinn, adj
© Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum, Árnagarði við Suðurgötu, 101 Reykjavík