ISLEX - ordboka
Árni Magnússon-instituttet for islandske studier
velg ordbok:
það pron/determ
 
uttale
 bøying
 neutrum
 1
 
   (nøytrumsform av personlig pronomen i tredje person entall)
 det
 barnið meiddi sig og nú grætur það hástöfum
 
 barnet skadet seg og nå gråter det av full hals
 gólfið verður mjög hált þegar það er blautt
 
 gulvet blir svært glatt når det er vått
 borðið er svo kámugt - viltu þurrka af því fyrir mig?
 
 bordet er så skittent - kan du tørke av det for meg?
 2
 
   (som formelt subjekt)
 det
 það er ekki sanngjarnt að við þurfum alltaf að vaska upp
 
 det er ikke rettferdig at vi alltid må vaske opp
 ég sakna þess mjög að geta ekki lengur gengið heim
 
 jeg savner det veldig å kunne gå hjem
 það eru sex strákar og níu stelpur í bekknum
 
 der er seks gutter og ni jenter i klassen
 myndin byrjar klukkan átta, er það ekki?
 
 filmen begynner klokka åtte, stemmer ikke det?
 það voru dregnir út þrír vinningar í happdrættinu
 
 det ble trukket ni premier i lotteriet
 það hefur einhver stolið hjólinu mínu
 
 det er noen som har stjålet sykkelen min
 3
 
   (anaforisk bruk)
 det
 það verkefni sem dómnefndinni líst best á fær styrkinn
 
 det prosjektet som juryen har mest tro på, får stipendet
 bláber eru það besta sem ég fæ
 
 blåbær er det beste jeg vet
 þeir lugu öllu því sem þeir sögðu í viðtalinu í gær
 
 alt de sa i intervjuet i går, var løgn
 vegna þess sem ég sagði þér í símann
 
 på grunn av det som jeg fortalte deg i telefonen
 4
 
 (bara nefnifall og eingöngu fremst í setningu)
   (som formelt subjekt)
 det
 það rignir oft mikið á haustin
 
 det regner ofte mye om høsten
 það er kalt í tjaldinu
 
 det er kaldt i teltet
 það er orðið áliðið
 
 det har blitt sent
 það fjölgaði um einn starfsmann á árinu
 
 det har kommet en ny medarbeider i løpet av året
 það var sungið og spilað langt fram á nótt
 
 det ble sunget og spilt til langt på natt
 5
 
 það er nú það
 
   (særlig i samtaler før en ubehagelig opplysning)
 ja, altså, det var nå det, nå skal du høre
 hvar er tertan? -- það er nú það, það varð smá slys og hún er ónýt
 
 hvor er kaka? – det var nå det, det skjedde et lite uhell, og den er ødelagt
 það sem af er <árinu>
 
 så langt <i år>
 það sem af er þessu ári hefur veðrið verið mjög gott
 
 så langt i år har været vært kjempefint
 þeim hefur gengið vel á mótinu það sem af er
 
 så langt har de prestert godt på stevnet
 þá það
 
 greit, da så
 <rétt> í því
 
 akkurat da, idet
 þau komu rétt í því að við vorum að fara
 
 de kom akkurat da vi skulle til å gå
 6
 
 nedsettende
   (om en ikke nærmere definert gruppe)
 de der
 það þykist eitthvað fínna en aðrir, það á Brekku
 
 de synes visst de er bedre enn andre, de der på Brekka
 7
 
 som adverb
 
 bókin er ekki það skemmtileg að ég nenni að lesa hana aftur
 
 boka er ikke så god at jeg gidder å lese den om igjen
© Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum, Árnagarði við Suðurgötu, 101 Reykjavík